page0547

539

Skurpij on— Skórnie

tunki należące do rodzaju Buthus Leach. odznaczającego się 8 oczami, dorastają znacznej wielkości, lecz w Europie wcale się nie znajdują; z pomiędzy nich żyjące w Afryce uważane są jako nader jadowite; ukłucie zaś gatunku połu-dniowo-afrykańskiego (B. c-apensis) ma być śmiertelne. Z rodzaju Androctonms Ehrenb. odznaczającego się 12 oczami, w Europie południowej znajduje się Andr. Occifannicus, którego ukłucie jest szkodliwsze niż skorpijona europejskiego. W Algierze bardzo się obawiają gatunku Andr. Parts. W Ameryce znajdują się tylko gatunki należące do rodzaju Centrurus Ehrbg., odznaczającego się 10 oczyma. — W mytologii egipskiej skorpijon służył jako symbol złego genijuszu i na dawnych ociosanych kamieniach napotykamy jego wyobrażenie, naprzeciw których stoi Anubis w błagającej postaci.

Skorpijon albo niedźwiadek, nazwisko ósmego znaku zodyjaku czyli zwierzyńca; kolo wielkie czyli linija przechodząca przez Regulusa i kłos panny (to jeąt prawie ekliptylcę), spotyka z wschodniej strony konstellacyję. skorpijona, składającą się z pięciu gwiazd, z których najgodniejsza uwagi zowie się Anta-res albo Serce shropijona; jest ona pierwszej wielkości, cztery zaś inne tworzą łuk idący od północy ku południowi. Starożytni zwali tę konstellacyję Nepa, Martis sidus, Fera magna.. U Rzymian znak ten był poświęcony Marsowi; Plutarch powiada, że Egipcyjanie tutaj zamieszczali panowanie Tyfona. Wschód skorpijona przypada spółcześnie z zachodem woźnicy, zwanego przez astronomów faetonem.

Skorpijon. Starożytni tak zwali machinę wojenną, służącą do wyrzucania strzał małych, ostro zakończonych, które zrządzały rany śmiertelne; maszyny takie później zaczęto nazywać ballistami ręcznemi.

SkÓrski (Jan), wierszopis łacińsko-polski, urodził się w Małopolsce 1691 roKU, wstąpił do Jezuitów 1715 r. Długo uczył filozofii i teologii w Lublinie, we Lwowie i z zaszczytem po rozmaitych miejscach był kaznodzieją. Umarł w Lublinie 1752 r. Wydał z druku mnóstwo panegiryków łacińskich na pochwałę znakomitych rodzin polskich nie bez wartości dla genealogii tych domów, jak np. pod tytułem: Juratus honor Potociorwn Crucis (Lublin, 1722), rodzinie Potockich; Apex anreus infularum in montibus Leonis eminens crux Geraldorum Nicolai Wyiycld archiep. Leop. ad culmen glortae acce-dens (Lwów, 1737 folio), na cześć arcybiskupa Wyżyckiego i t. p. Najznacz-niejszem atoli jego dziełem rymotworczem jest historyja polska, p. t., Lechus carmen heroicum Libris XII (Lwów 1745, w 8-ce), polskie tłomaczenie przez Benedykta Kotficlciego, franciszkana, wyszło tamże 1751 r. W dziele tern autor z historyków i kronikarzy krajowych i zagranicznych pozbierał porozpra-szane o początku narodu polskiego wiauomości, które wielą ozdobami rymo-twórczemi upiększone, gładkim wierszem wyłożywszy, utworzył zbiór mytolo-giczny historyi polskiej^ nad którym piętnaście lat, jak sam pisze, pracował. Nie ma ono teraz żadnej wartości historycznej, ale z niego okazuje się, że ks. Skórski był bardzo oczytanym w Wirgilijuszu i silnym w łacinie. F. M■ S.

Skorule, wieś w gubernii kowieńskiej, o pół mili od Janowa, na lewym brzegu Wili* dziedzictwo niegdyś rodziny Skorulskich, którzy ztąd swój początek biorą. Fundusz pierwszy na tutejsze probostwo uczyniony był w roku 1522, przez Wacława i Grzegorza Andrzejewiczów i Macieja Pietraszkiewicza, oraz Stanisława Bohdanowicza. Skorule odznaczają się starodawnym kościołem gotyckim, wymurowanym w r. 1622, przez Andrzeja Korulskiego, marszałka kowieńskiego, pod tytułem św. Anny. Gdzieindziej mniejby ściągał uwagi, lecz w Litwie, w której po wsiach przed parąset laty same prawie