page0644

636

Rzewuski

zbił i plac oraz niewolników odebrał, pou Dunajowem 3,000 Turków w pień wyciął, na innych wielu miejscach gromił; Mohylów odebrał; w Raszkowie garnizon turecki wyciął, w Zórawnie oblężonemu królowi Janowi III dopomagał, przez środek wojska nieprzyjacielskiego przebiwszy się; Gnińskiemu wojewodzie chełmińskiemu, za sekretarza przydany do ułożenia chwalebnego pokoju przyłożył się; pod Wiedniem i Strygonią do zwycięztwa dopomógł i Baszę Sylistryi pojmał. Po tak wielkich w ojczyźnie zasługach, Jan III dał mu pod— skarbstwo nadworne koronne 1685 r., pułkownikiem mianował i do Wołoch z władzą regimentarską wysłał, gdzie on pod Zwańcem niedaleko Kamieńca Turków i Tatarów rozpędził. Tatarów Wołyń najeżdżających pod Struchą wyciął, w Zwańcu władze tureckie wygubił, Turków pod Kamieńcem pobił. Do odebrania tego miasta od pogan zazdrość mu tylko przeszkodziła. W kampanii na Budziakach pod Łopuszną nieprzyjaciół poraził, a pod Soczawą 700 tatarów wyciął. Przy oblężeniu Kamieńca, szykując wojsko na polu, paraliżem ruszony i do Lwowa zawieziony, tam życie zakończył 1687 r. — RZ6-WUSki (Stanisław Mateusz), hetman wielki koronny, młodszy syn poprzedzającego, dosługiwał się najprzód za Jana III w wojsku litewskiem, dzieląc trudy wojenne, mianowicie pod Łopuszną, będąc wtedy pułkownikiem. W r. 1698 jako generał na czele wojsk obcego zaciągu, odbył wyprawę na Turków pod Cho-cimem. Stany Rzeczypospolitej, bacząc w nim niepospolite zdolności w załatwianiu spraw koronnych, wysłały go w r. 1699 w poselstwie do Turcyi. Odbył z chlubą dla narodu to i później drngie jeszcze poselstwo, w skutek którego potwierdzono przymierze hanowi tatarskiemu, wszelkich dalszych kroków nieprzyjacielskich wzbroniono, i warownią Kamieniec Podolski Polsce zwrócono. Mianowany od króla Augusta II krajczym koronnym 1702 r., wnet został 1703 r. referendarzem koronnym, słonił ile możności kraj od najazdów szwedzkich. Wysłany w r. 1702 wraz z polskim generałem Brandtem na podjazd, zadał Szwedom pod Piotrkowem znaczną porażkę. W r. 1706 jako hetman polny koronny, przyczynił się pod Kaliszem do zwycięztwa nad wojskami Karola XII, niemniej i pod Warszawą. W r. 1700 otrzymał województwo Podlaskie, z którego po zgonie Adama Sieniawskiego postąpił na hetmana wielkiego koronnego 1726 i województwo Bełzkie. Umarł we Lwowie 1728 r. Obok światłej roztropności której dał dowody, mianowicie w sprawach kurlandzKich,. obdarzony był nadzwyczajną siłą cielesną, w działaniu zaś był nader rzezwym i prędkim. Niektóre jego mowy umieszczone są w Swadzie polskiej Danej-kowicza Ostrowskiego. — RzCWUSki (Wacław^), hetman wielki koronny, drugi syn poprzedzającego, urodził się w Rozdole 1706 r. Odbywszy nauki początkowa w szkołach bełzkich, zwiedził niemieckie kraje, Francyją, Hollandyją i Włochy, a gdy powrócił z tych podroży, dał się poznać najuczeńszym mężom w kraju, przez wyborne swoje talenta . poświęcenie do nauk. Wcześnie także dla swych przymiotów i cnoty pozyskał względy Augusta II. W r. 1724= został starostą romanowskim, w r. 1729 otrzymał chorągiew pancerną. Pisarstwo polne koronne wziął 1732 r., wojewodą podolskim został w r. 1736.. W czasie zaburzeń krajowych z powodu obrania królem po zejściu Augusta II Stanisława Leszczyńskiego, trzymał był jego stronę, umocnił twierdzę Kamieniec od napadów nieprzyjacielskich obronił 2,000 wojska, na straż jej swoim kosztem wystawiwszy. Gdy August III zasiadł na tronie, Rzewuski wierny Leszczyńskiemu, opuścić musiał ojczyznę i szukać przytułku za granicą, lecz później zostawszy uwolniony od danego słowa i skłoniony do powrotu, odzyskał utracone godności. Nanowo mianowany wojewodą podolskim 1750 roku, gdy