770
kac; wtedy wszelkiej pracy, jeszcze przed nadaniem Mojżeszowi zakonu na górze Synai (II Mojżesz 12, 16). Jestto najstaroźytniejsze święto przepisane Hebrejczykom. W przykazaniach boskich powiedziano: „Pamiętaj abyś dzień Sobotni święcił. Sześć dni robić będziesz, i będziesz czynił wszystkie dzieła twoje. Ale dnia siódmego Sabbat Pana Boga twego jest: nie będziesz czynił żadnej roboty wreń, ty i syn twój, i córka twoja, sługa twój i służebnica twoja, bydle twoje i gość który jest między bramami twemi. Przez sześć dni bowiem czynił Pan niebo i ziemię i morze, i wszystko co w nich jest, i odpoczął dnia siódmego, i przetoż błogosławił Pan dniowi Sobotniemu i poświęcił go. (tamże, 20, 8). Sześć dni będziesz czynić robotę: dnia siódmego szabat jest, od-pocznienie święte Panu. Każdy ktoby w ten dzień co robił, umrze. Strzeżcie sabatu mego, święty bowiem jest wam: ktoby go zmazał, śmiercią umrze, ktoby weń czynił robotę, zginie dusza jego z pośrodku ludu swego. (31, 14 i 15). Pamiętaj żeś i sam służył w Egipcie, i wywiódł cię z tamtąd Pan Bóg twój ręką mocną i ramieniem wyciągnionem. I przetoż ci przykazał, abyś zachował dzień Sobotni. (V Mojżesz 5. 15).” Pod względem święcenia Sabatu jestto uznanie Boga, jedynego Boga prawdziwego i potężnego, dzień Sabbatu jest wyrazem wiary objawionej przez czyn zewnętrzny i symboliczny, potwierdzający, że Bóg, któremu cześć oddają Izraelici, stworzył niebo i ziemię, że zatem jest jeden prawdziwym Bogiem. Czem jest dzieło sześciu dni dla stworzenia w ogólności, tern wyzwolenie z Egiptu jest w szczególności dla ludu izraelskiego. W Egipcie lud był tylko zgrają niewolników; nie był narodem niepodległym, i stał siy nim dopiero po wyzwoleniu z niewoli, tak że wyzwole-ne to było dla niego powołaniem do życia, do bytu, prawdziwem stworzeniem. Przepisy pod względem święcenia sabbatu były bardzo surowe. Prawo zakazywało nietylko wszelkiej roboty, ale nawet wszelkiej czynności, tak np. zbierania manny na puszczy, rozniecania ognia do warzenia, zbierania drzewa. Potrzeba zatem było dniem wprzód gotować jedzenie i piec chleb. W dzień sobotni ofiarowano dwu baranków (IV Mojż. 28. 9), chleby pokładne zbierano wtedy i zastępowano innemi (III Mojż. 24, 5). Kara śmierci była postanowiono za wszelkie rozmyślne pogwałcenie sabbatu, to jest za najcięższą zbrodnię teokratyczną; winowajca był kamienowany (IV Mojż. 15, 32). Około czasów Chrystusa, sekta Faryzeuszów szczególniej była gorliwą w święceniu tego dnia; uważali oni za naruszenie święta leczenie chorób, nawet samem słowem, zrywanie przypadkowe kłosów zboża; nie mieli zaś za występek prowadzenie wołów i osłów do picia, albo wyciąganie wołu lub osła gdy wpadnie w studnię. (Ob. Szabbat). L. R
Sabbatejczycy. Nazwisko członków sekty chrześcijańsko-angielsktej, która święciła sabbata żydowskie. Powstała w drugiej połowie XVII wieku, pomiędzy Baptystami angielskimi, ża powodem Franciszka Bamphied, i dziś jeszcze liczy zwolenników w Anglii i Pensylwanii. Odróżnić należy od tych Sabbate jeżyków sektę założoną w Anglii przez Joannę Southeose, także znaną pod imieniem Sabbat ejezyh. iw albo Neo-lzraelitów. Joanna Southcote, urodziła się r. 1750, w Gettischan, miasteczku Devonshire. Podobnie jak Anna Lee, ogłaszała się narzeczoną Baranka Bożego, opisanego w Apokalipsie: obiecywała Anglikom porodzić Zbawiciela świata, wymagała od swych zwolenników, bardzo licznych, których rachowano na 150,000, aby gotując się na przyjście Messyjasza. zachowywali post żydowski, i zapewniała, w sześćdziesiąt piątym