page0832

824

Sakramenta — Sakramentalija

mentów Starego Zakouu, które święty Paweł nazyw^ra „Elementami mdłemi i niedostatecznemi.’’ (Galat. 4, 9). Nie tylko słnżą one jak te, do wzbudzenia wiary i innych skłonności, potrzebnych dla nabycia świętości wewnętrznej . nadprzyrodzonej, ale mają moc sprowadzać łaskę, same przez się (ex opere operato/, to jest właśnie przez zastosowanie Sakramentu, albo znaku zewnętrznego, do którego Jezus Chrystus łaskę przywiązać raczył. Nie żeby dla przyjęcia tej łaski, nie potrzeba było pewnych usposobień w osobach dojrzałych; ale nie są one przyczynami sprowadzającemi łaskę, potrzebne są tylko dla usunięcia przeszkód, opierających się wstępowi do dusz wiernych; a gdy te przeszkody będą odjęte, łaska niezawodnie przychodzi mocą Sakramentu. Powiadamy „w osobach dojrzałych,” bo dziatki poświęcone są samem zastosowaniem Sakramentu chrztu świętego, bez żadnego usposobienia z ich strony. Rzeczy które widzimy w Sakramentach, nazywają się ich materyją; słowa, które słyszymy przy ich udzielaniu nazywają się formą Sakramentów. Wszystkie Sakramenta mają moc poświęcać nas, sprowadzać w nas sprawiedliwość i świętość i czynić nas godnymi szczęścia wiekuistego; ale nie wszystkie poświęcają nas jednostajnym sposobem. Dwa poświęcają nas, rozlewając w nas łaskę poświęcającą albo trwałą rzeczywistą miłość Boga, której nie-otrzymaliśmy jeszcze byli, lub którą utraciliśmy; temi Sakramentami są: Chrzest i Pokuta. Pięć innych Sakramentów, pomnażają w nas łaskę poświęcającą, którą dusza nasza powinna być ozdobioną, w chwili gdy ją przyjmujemy i prowadzą nas do wyższego stopnia sprawiedliwości i świętości. Pierwsze Sakramenta nazywają się Sakramentami umarłych, ponieważ odpuszczają grzechy, wybawiają duszę od śmierci duchowej; inne Sakramenta nazywają się Sakramentami żyjących, ponieważ domyślać się każą, że dusza żyje już życiem łaski. Można przyjmować Sakramenta po kilka razy, wyjąwszy chrztu, bierzmowania i kapłaństwa, ponieważ te trzy Sakramenta wyciskają na duszy cechę albo znak duchowny, który, jako niezacierający się nigdy, powtarzanym być' niepowinien. Sakramenta mogą być udzielane tylko przez posiadających święcenia kościelne, z wyjątkiem wszelako Chrztu, którego udzielać może każdy. Wiara i świętość szafarzy Sakramentów, nie są koniecznemi i niezbędne— mi warunkami do ważnego udzielania Sakramentów, które administrować oni mają prawo, byleby używali materyi i formy przepisanych, z zamiarem czynienia tego co Kościół czyni. Powód takiej zasady której trzymają się święty Tomasz i sobór Trydencki, jest ten, że ministrowie Sakramentów, nie udzielają ich w swojem imieniu, ani własną mocą, lecz w imieniu i mocą Jezusa Chrystusa, którego są narzędziami, a który działa przez nich, bez żadnego względu na ich zasługi lub winy, i niezależnie od ich usposobienia. Kościoł ustanowił różne obrzędy albo ceremonije, które chce aby zachowywano przy udzielaniu Sakramentów. Cel, jaki sobie zamierza w tych obrzędach, jest: natchnąć pobożnością przyjmujących i udzielających one; przedstawić widomiej skutki każdego Sakramentu i obowiązki, zaciągane na siebie przy ich przyjęciu. Co do-liczby Sakramentów zachodzi doskonała zgodność między Kościołem Wschodnim a Kościołem Zachodnim: oba przyjmują siedm Sakramentów. L. R.

Sa?ra 'Jitalija. Są to pewne przedmioty poświęcone, pewne modlitwy, obrzędy albo ceremonije, które gładzą grzechy powszednie i sprowadzają łaskę szczególną dla tych, którzy ich używają z wiarą, a nadewszystko ze szczerym żalem za swe grzechy. Sakramentalija nie sprowadzają same przez się łaski, jak Sakramenta; lecz sprowadzają ją pośrednio, to jest, że kto z wiarą i pobożnością używa sakramentalijów, wyjednać może mocą modlitw Kościoła, łaskę