page0890

882

Spllanł. — Spinel

bułki i rozdzielają, tu jest, po uschnięciu liści zachowują się w suchym piasku, a potem po 1 lub 6 tygodniach wysadzają na nowo do gruntu. Musearl mos * chatum chociaż ma bardzo nieznaczne, żółtawo-szare kwiatuszki, pacnną jednak bardzo przyjemnie nieco piżmem. W Harlem, w owem najsławniejszem z hodowli cebulek kwiatowych mieście holenderskiem, uchodzi ten gatunek spilanki pod nazwą: Hyacinthus Dipcade minor, mając odmianę i major\ Mus— cari zaś palens, rosnący dziko po stromych a skalistych brzegach Dniestru na Bukowinie i Podolu, należy także do rodzaju Hyacinthus, i ma kwiaty blado-błękitne    F Be...

Spile czyli stopki: w łowieckim języku zowią się rogowe wyrostki w tyle nogi powyżej racic u jelenia, sarny i innych zwierząt ssących.

Spindler (Karol), znany pisarz powieści i romansów, urodził się r. 1795 w Wrocławiu, odebrał wychowanie w Strasburgu, gdzie ojciec jego był artystą muzycznym. Znaglony do opuszczenia Strasburga, przebywał Spindler w Hanau, Stuttgardzie, Munichu, wreszcie w Baden-Baden. W krótkim czasie wielką rozwinął płodność pisarską. Po romansie Eugen ton Kronstein (2 t.; Konstancyja, 1824), który obok kilku innych był niedojrzałą jeszcze talentu jego próbą, nastąpiła powieści Der Bastard (3 tomy; Zurich, 1826), zajmujący obraz obyczajowy z czasów cesarza Rudolfa II. Większem jeszcze powodzeniem cieszył się romans Der Jude (4 tomy; Stuttgard, 1827), obyczaje niemieckie z XV stulecia przedstawiający, i Der Jesuit. (3 t.; Stuttgardt, 1829} pełen scen zajmujących z XVIII wieku. Z romansem Der Imalide (5 to— muw; Stuttgard, 1831), poczęła jednak sława Spindlera upadać; widno bowiem było, że znakomitą swą zdolność powieściopisarką stłumił w dalszym rozwoju przez gorączkową i massowo podawaną obfitość materyjalną, obok czego dostarczał i przekładów z franenzkiego, do których fiieraz imię tylko swe dawał na przynętę. Z pojedynczych prac jego późniejszych, wzbudziły jedynie zajęcie Boa (Jonstrictor (2 tomy; Stuttgard, 1836) i opisy życia obywatelskiego Niemców, w powieści Fridolin Schwertberger i Vogelh/indlei ton Imst. W nowszych czasach począł wydawać Volksgeschichten i Roczniki ( Taschen-bucher) z nowellami. Zbiór jego dzieł kompletnych wyszedł w Stuttgardzie w 100 tomach, (1831—54). Próbował także sił w dramacie. Na polski język tłomaczył jego Żyda F. S. Dmochowski r. 1836 w Warszawie. Umarł 1859 r.

Spinel, Szpinei, kamień drogi, mocnego szklistego połysku, przezroczysty w różnych stopniach a nawet zupełnie nieprzezroczysty, z odłamem płasko-muszlowym, bardzo twardy i ciężki, składający się z glinki, krzemionki, talku, tudzież tlenku żelaza i chromu. Trafia się w kryształach, których formą zasadniczą jest oktaedr, napotyka się także w ziarnach; twardość jego jest 8, ciężar gatunkowy 3,48. Znajduje się Cejlonie, na w Pegu, na Wezuwijuszu, około Montpellier, w Szwecyi, Morawii i Syberyi. Spinel dzielą na rozmaite odmiany, mając na uwadze zabarwienie i stopień przezroczystości: a) Spinel czerwony jest karminowo-czerwonego, krwistego albo różowego koloru, niekiedy także żółtawo-brunatnego, fioletowego i indygowego, przezroczysty, z mocnym połyskiem szklistym. Odmiana ta jest ceniona na równi z dyjamen-taini kolorowemi. Spinel czerwony zowią Rubinem, żółtawo-czerwony nibi-cellem, mający zaś odcień błękitnawy alamandynem, b) Spinel czarny, ple-onast albo Cejlanit jest aksamitno-czarny, rzadko z odcieniem brunatnawym i zielonawym, prześwieca a niekiedy nieprzezroczysty; c) Spinel błękitny, koloru niebieskiego, przechodzącego w szary, biały i czerwonawy, zwykle sla-