scandjvutmp11501

268

gają swej słabości stawianiem baniek na nogach; lecz szczególna ta okoliczność nie czyni wyjątku od powszechnego prawa natury.

ROZDZIAŁ TRZECI.

NATURALNE ZMIANY W SKŁADZIE CIAŁA KOBIET NASTĘPUJĄCE Z ICH WIEKIEM .

Uważać juz można było w tern co się dotąd powiedziało, że ciepły klimat ożywia zalotną skłonność w płci żeńskiej, a nawet wpływa na rozwinięcie się ich organów płciowych ; źe zawczesne poddawanie się tej skłonności, przed należytem rozwinięciem się ciała, skraca wzrost kobiet w Iudyjach wschodnich , i w każdym innym klimacie: możnaby jeszcze przytoczyć na to przykłady na wyspie Otahity i ua Sumatrze; zawczesnym także małżeństwom i zepsuciu obyczajów niemieckich pzypisuje pewien lekarz niemiecki (1) zdrobnienie wysokiego wzrostu dawnych ludów tego narodu , gdy żyły w pierwotnćj swej niewinności (2).

Pokazuje się także z licznych postrzeżeri, że jeżeli ciepło klimatu nie jest wyłączną przyczyną wcześnie następującej u niewiast ich słabości, wiele jednak na nię wpływa. W pokoleniu białem europejskiśm, kobiety w okolicach północnych podlegają jej później niż w krajach południowych. W Saksonii, Turyngii i w wyższych Niemczech, słabość ta następuje w piętnastym roku , nawet w miastach (3); późniejszą jeszcze bywa w okolicach dalej ku północy leżących, a w krajach wysokich następuje dopiero w dwudziestym a nawet aż w dwudziestym czwartym roku; dla tego tam kobićty pozostają płodue do bardzo późnego wieku, według Martina, szczególnej na wyspach północnych, Orkadach, Hebrydach; wiadomo że w łrlandyi stają się jeszcze maikami w sześćdziesiątym roku (4). We Francyi wiek zdatny do małżeństwa przypada we czternastym

(Barrere, Description de la Gulane, »tr. 168, Lafiteao, Moeun det Saucaget, t. I, Jean ile Lery Uittnire du Brrtil, rozdział 17, Thevet, Cotmogruphie unioert. tom II, «tr. 913.

(U Herm. Conringtm, De habitu Germnnorum. C. IX.

(2)    Caetar. De Bello gallico, liber V. i Tacyt, Mor Germ. cap. XVIII.

(3)    Binntenbach, Jnstit. phytiol. Goeting, 1798, in 8, ttr. 127 i 50 6.

(4)    Bo a te, Of lr e land.