312
nek ten bywa mniejszy; w Petersburgu dwudziestu i jeden chłopców na dwadzieścia dziewczyn; w Szwecyi dwudziestu czterech chłopców' na dwadzieścia trzy dziewczyn; w Paryżu dwudziestu siedmiu chłopców na dwadzieścia sześć dziewczyn. VV szczególnćm obliczeniu tr zydziestu departamentów francuzkich, za ministerstwa Chaptała, znaleziono dwudziestu i jeden chłopców na dwadzieścia dziewczyn (1); w Tuluzie rodzi się dwudziestu dwóch chłopców na dw adzieścia i jeduę dziewczyn; ale okazało się też niekiedy w Paryżu dwadzieścia dziewięć porodów męzkich na dwadzieścia ośm żeńskich (2). Graunt utrzymuje że w ogólności wEuropie rodzi się czternastu chłopców na trzynaście dziewczyn. Siissmilch zapewnia że w północnćj Ameryce rodzi się piętnastu chłopców i czternaście dziewczyn (3). Mówiono że w Indyjach wschodnich rodzi się stu dwudziestu dziewięciu chłopców a sto dwadzieścia cztćry dziewczyn. Nie na pewnych zasadach, ale tylko przez przypuszczenie, liczyć można porody obojga płci w Indyjach, i w ogólności na wschodzie, gdzie Die ma zwyczaju utrzymywać księgi cywilne, a trudno jest wyśledzić ludność zachowywaną wharemowćj tajemnicy, Francuzi; będąc nawet panami Egiptu nie mogli zrobić dokładnego spisu ludności. Wiele jednak po całej kuli ziemskiej ginie mężczyzn; już to w wojnach, już podczas żeglugi, już przy szkodliwych zdrow iu rzemiosłach, już przez różne przypadki i zbytki pospolitsze między płcią męzką, tak iż liczba kobiet staje się równa, a nawet częstokroć przeważająca w naszym klimacie.
Z resztą, w ogóle, dana liczba kobićt żyje dłużćj, niżeli takaż sama liczba mężczyzn, w stosunku, jak ośmnaście do siedmnastu, według Kerseboom i Deparcieux; kobiety, minąwszy swój wiek krytyczny, mają nadzieję żyć dłużćj niż mężczyźni. Jeżeli więcćj umiera zamężnych kobiet niż mężów, między dwudziestym a trzydziestym piątym rokiem, a to z różnych przypadków połogów i wynikających stąd chorób, więcej za to ginie chłopców niż dziewczyn, blisko dziesięciu chłopców na dziewięć dziewczyn, w Paryżu, Londynie i innych miejscach. WedługpodaniaMoreau,roku 1778, miało być
(1) Peuehet, Statut. Hem. de France, p. 232.
(2) Academie des tciencet, 1752.
(3) Humboldt, Etsai polit. tur U Nouv.-Eip.— t. I- itr. 137.