scandjvutmp4701

41

Zamiast więc użalać się, człowiek powinien być wdzięcznym naturze że go uczyniła najrozumniejszą istotą a przez to samo wyższą nad wszelkie inne stworzenia; o te zalety powinnyby ubiegać się zwierzęta, choćby też przyszło im okupić je ceną życia. Nasza broń dosięgnie orla pod obłokami, i potrafimy nawet wznieść się w powietrze wyżej nad niego. Nie potrzebujemy mieć sami siły konia: zwierzę to Jest nam podlegle i pozwala nam używać do woli swego rączego biegu. Nie możemy wprawdzie pływać jak ryby, ale nasze okręty unoszą się po bezdennych morzach, przebywają ocean, sprowadzają cukier i złoto z drugiego półkola ziemi. A zatem przewodniczący wszystkiemu mózg i zdolne do przedsięwzięcia i dokonania wszystkiego na kuli ziemskiej ręce, najświętszemi są darami jakie udzielić nam mogła natura. Ponieważ człowiek posiada rozum i ma ręce, pow iadam więc że panem jest ziemi.

Ażeby człowiek zdolniejszym był do myślenia i zastanawiania się, wypadało mu okazywać się mniej skłonnym do gwałtownych postępków zwierząt: przystało temu królowi świata rodzić się bez-bronnym, jako przeznaczonemu jedynie dla czci mądrości, pokoju i towarzyskiej swobody, albowiem naturalna broń potrzebna była samym tylko drapieżnym, w rozproszeniu samotnie żyjącym istotom, lecz niech go tylko ośmielą się zaczepić najgroźniejsze zwierzęta, uczują zaraz potężne ciosy z jego ręki. Ileż bowiem nie potrafi ta ręka utworzyć strasznych, morderczych gatunków broni? Azali to nie ona rozczynila ową saletrę, co to przy wybuchu min podnosi góry. łamie i wyrzuca skały? O jakżeby szczęśliwy był człowiek, gdyby tego strasznego przemysłu używał był jedynie przeciwko potworom, które pustoszą ziemię, przeciwko owym wrogom co mu przeszkadzają używania oddanego z natury państwa na ziemi! W rzeczy samćj, Jeden tylko człowiek otrzymał w podzielę panowanie na ziemi, przez posiadanie strasznego żywiołu ognia, tego powszechnego narzędzia w iwzy, narzędzia, które oddało w nasze ręce żelazo i metale, dalsze narzędzia produkcyi i zniszczenia na ziemi. Rozumna tylko istota uzyskać mogła ten środek zwycięzki i przywłaszczyć sobie jego użycie, jako dar najwyższej władzy, który samo bóstwo powierzyło królowi stworzenia.

Że my ludzie przeznaczeni jesteśmy do prawdziwie towarzyskie-