0008 bmp

WARTOŚCI WSPÓLNOGRUPOWE - FUNKCJE GRUPY 83

to, że wzór ten stanowi poz.ytywną lub negatywny wartość zbiorowy żc grupa bądź dąży do jego realizacji, bądź go odrzuca. Jak wielką wartość grupową stanowi wzór fizyczny członka grupy, świadczy rozwój technik sztucznego kształtowania i normowania wzoru fizycznego (organizmu lub wyglądu zewnętrznego) w stosunku do wzoru idealnego. Ważność wzoru fizycznego polega na tym, że pełni on rolę środka identyfikacji jednostki jako członka określonej grupy oraz wskaźnika kontaktów, w jakie z nim można wchodzić.

Grupy określają w ten sposób środki identyfikacji (utożsamiania się) członków z grupą oraz środki odrębności (wyodrębniania się od innych). Tc środki identyfikacji i odrębności wynikają zawsze z określonej zasady identyfikacji, związanej z wartościami czy celami grupy i jej charakterem.

W ten sposób dochodzimy do drugiego elementu konstytutywnego grupy, jakim są wartości wspólnogrupowe czy też tzw. funkcje grupy.

Wartości wspólnogrupowe - funkcje grupy

Najważniejszym czynnikiem czy elementem konstytutywnym grupy społecznej są wspólne wartości, jakie ludzie, członkowie zbiorowości, przez swe współdziałanie osiągają lub osiągnąć zamierzają. Ten czynnik czy element strukturalny grupy określany jest jednak różnorodnie ze względu na przyjęty teoretyczny punkt widzenia oraz ze względu na rodzaj i specyficzne cechy grupy. Głównym jednak źródłem rozbieżności terminologicznej i pojęciowej jest odrębność przyjętej orientacji ogólnosocjologicznej.

W związku z tym wyróżnić można dwie wersje określania - nazwijmy ten element grupy - ośrodka grupowego.

W pierwszej wersji podkreśla się, iż grupa społeczna polega na skupianiu się zbioru ludzi w^rokół wspólnych wartości¹. Ta sama myśl zawiera się w określeniach, iż grupa społeczna jest skupieniem jednostek wokół zadań, jakie członkowie danego zbioru osób stawiają przed sobą. Zadania bowiem są pożądanymi stanami rzeczy, czyli wartościami, jakie zamierzają osiągnąć. Równie często ten element składowy określany jest pojęciem dobra wspólnego, pojęciem celu, jaki danemu działaniu zbiorowemu przyświeca, czy też pojęciem „wspólnych potrzeb”, których zaspokojenie zamierzają osiągnąć przez wspólne działanie.

1

Jan Szczepański omawiany przez nas element konstytutywny grupy określa pojęciem „wspólnych wartości”. Por. J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa 1970¹, s. 245-246.