Pr. jbiur (><1 rrd. pnż.dr.hib.J. K. PiotrowOn^ii *IY stawy Vimm 200S. ISKN 8S-2O4-M22-0Cby TCf
Rysunek 2.5
^^9^(p<*o1«ni« wyjioowa)
F* F,b
Schemat badania w ielopokólen i owego
ciała noworodków, liczbę płodów martwych, stosunek urodzeń wg płci w poszczególnych generacjach, odseparowanie oraz wzrost i rozwój potomstwa. oddziaływanie badanego związku na zachorowalność okołoporodową, śmiertelność, zachowanie się zwierząt i powstawanie wad wrodzonych
Cechą wyróżniającą człowieka w święcie zwierzęcym jest silnie rozwinięty układ nerwowy, stąd szczególna wrażliwość człowieka na związki o działaniu ncurotoksycznym. Ogólnie test wiadomo, że o ile u małych zwierząt laboratoryjnych jakąś substancja wywołuje efekty neurotoksyczne. to u człowieka ich nasilenie może być znacznie większe przy tych samych poziomach ekspozycji
Zasadniczą korzystną cechą w rozwoju filogenetycznym gatunków jest sprawność mózgu związana Z jego masą Jako miarę zaawansowania w rozwoju przyjmowano dawniej stosunek masy mózgu do masy ciała. Wskaźnik taki. wyrażony w procentach, wynosi u Iwa 0.11-0.14. u psa ok 0.2. u goryla ok. 0.8. a u człowieka ok. 2.2-2.S. W przypadku myszy jest on jednak jeszcze wyższy i wynosi 3.2. Obecnie wskaźnik ten zastąpiono tzw. współczynnikiem eefall/acjl iA'), który jest potęgową funkcją masy ciała
gdzie E - masa mózgu, m - masa ciała, a - wykładnik potęgowy ustalony na ok. 0.56
W doborze zwierząt doświadczalnych do badań pozostaje nicrozwiązalny problem Z jednej strony dobrze jest wykonywać badania na zwierzętach o najwyższym współczynniku cefałizacji, gdyż przenoszenie wyników na człowieka jest tym łatwiejsze, im wyższy współczynnik cefałizacji gatunku, na którym wykonano doświadczenia. Z drugiej strony, im wyższy ten współczyn-
50 2 TOKSYKOMCTRIA