052

wielkości, która dodana algebraicznie do surowego wyniku pomiaru x pozwala uzyskać wynik poprawiony x_p. Zatem

x + p = x

P

P = K

P

/!/

Poprawka równa jest więc wartości błędu bezwzględnego ze znakiem przeciwnym .

Błędy systematyczne można podzielić na cztery charakterystyczne odmiany: a) stałe, b) postępowe, c) okresowe, d) zmieniające się według założonego prawa.

Do błędów stałych zaliczamy błędy, które zachowują niezmienną wartość podczas pomiarów (np. błąd wskazania zerowego mikrometru).

Błędy systematyczne postępowe ta błędy, które systematycznie rosną lub maleją w funkcji pewnego parametru (np. błąd pomiaru długości spowodowany różnicą temperatury wzorca i przedmiotu mierzonego).

flłędy systematyczne okresowe zmieniają się okresowo w funkcji pewnego parametru (np. wskutek niewspółosiowego położenia wskazówki czujnika na tle podziałki kołowej, wskazania obarczone będą błędem okresowym w funkcji kąta obrotu wskazówki). Błędy zmieniające się według założonego prawa w funkcji określonego parametru mogą być sumą błędów powstałych pod wpływem kilku różnych czynników o charakterze systematycznym.

Z surowych wyników pomiarów należy wyeliminować te, które obarczone są błędem grubym. Kryterium rozstrzygającym o uznaniu błędu za nadmierny jest przekroczenie przez błąd pomiaru wartości 3 s. Wynik pomiaru obarczony błędem nadmiernym należy odrzucić i ponownie obliczyć średnią arytmetyczną wyników serii pomiarów oraz odchylenie średnie kwadratowe. Ostatecznie wynik pomiaru po uwzględnieniu poprawek wynikających z błędów systematycznych ma postać

/2/

gdzie: L

S

X max

-    surowy wynik pomiaru,

-    suma poprawek wynikających z błędów systematycznych,

-    graniczny błąd przypadkowy wyznaczenia wartości wielkości X.