172
osiągnie wartość szczytową (rys.10.5b). Uzyskanio tak krótkiego czasu przerwania przewodu z wy miar ow ano g o na prąd znamionowy rzędu tysięcy amperów możliwe jest tylko dzięki zastosowaniu materiału wybuchowego. Sygnałom wyzwalającym jest szybkość narastania prądu zwarciowego (di/dt). Ogranicznik odróżnia zwarcia "lekkie" od "ciężkich". Przy przekroczeniu pewnej usta lonej wartości pochodnej prądu, która rokuje powstanie niedopuszczalnie cużego prądu zwarciowego, układ sterowania formuje impuls wyzwalający. Prądy zwarcia, których wartość nie przekracza wytrzymałości zwarciowoj urządzeń są wyłączano wyłącz-
172
Rys.10.6. Przykłady rozwiązań stacji średniego napięcia z zastosowaniom ograniczników prądu zwarciowego: a) ogranicznik wyłączony między sekcje szyn, b) ogranicznik bocznikujący dławik sekcyjny, c) ogranicznik bocznikujący dławik w obwodzie
nikictn. Przykłady rozwiązań stacji z zastosowaniem ograniczników prądu zwarciowego przedstawiono na rys.10.6.
Ograniczniki prądu są skulocznym środkiem ograniczającym prądy zwarcia. Łlogą one ponadto współpracować z układami automatyki i zabezpioczoń. Wadą ich jest konieczność wymiany wielu elementów po każdym zadziałaniu, co wydłuża czas przerwy w pracy pole. Ograniczniki prądu dotychczas nie znalazły powszechnego zastosowania.
Sprzęgła rezonansowe mają wiele różnych rozwiązań [21]. Najprostszym i najczęściej stosowanym jest układ przedstawiony na
rys.10.7. W każdoj fazie sprzęgło składa się z połączonych szeregowo: dławika liniowego XT i ba-
SR
JS/?
3 |
[c | ||
_TV^Ti____ |
_M_____ | ||
xc | |||
V |
^ XA |
R | |
i-! }---' |
Un
Un
terii kondensatorów Równolegle co kondensatorów jest włączony nasycający się dław'ik XD połączony szeregowo z rezystorem R. Przy częstotliwości roboczej 50 Hz
reaktancja indukcyjna dławika liniowego jes pojemnościowej baterii kondensatorów X^ = X^.
W przypadku normalnej pracy, przy małym prądzie I^, napięcie b’c na kondensatorze jest małe. Prąd magnesujący dławika nienasyconego jest bardzo cały, toteż wpływ gałęzi równoległej na szeregowo połączenie XT i X- jest również małv, praktycznie do pominięcia. Sprzęgło działa jak zestrojony układ rezonansowy i spadek napięcia jest niewielki, dzięki małym stratom na dławiku liniowym i baterii kondensatorów.
W przypadku zwarcia, jeżeli prąd płynący przez sprzęgło jest duży, napięcie na baterii kondensatorów Uę wzrasta. Prąd magnesowania I-j rośnie wskutek znacznie mniejszej reak-tancji dławika nasyconego i oddziałuje na układ rezonansowy. Rezonans szeregowy zostaje rozstrojony, a duża łączna impe-dancja sprzęgła powoduje ograniczenie przepływającego prądu zwarciowego. Spadek napięcia na sprzęgle może w granicznym przypadku osiągnąć wartość napięcia faza-:
ŁC*
Rys.10.7. Schemat ideowy jednej fazy sprzęgła rezonansowego zawierającego inaukcyjność nieliniową
równa rea^tanc
*