Pr. jbiur p-d rtd. pnż.dr.hib.J. K. PiouuwUKgii *IY*taavy &.kwki>ti>0i*. Vimm iiKtt. ISBN 83-2O4-M22-0Cby TCf
Cytochromy P-450 charakteryzują się różną, chociaż częściowo nakładającą się specyficznością substratową, wykazują także specyficzność narządową, np. formy 2AI, 2A2 i 2B3 występują tylko w wątrobie, a 2A3 w płucach
Ekspresja wielu fomt molekularnych cytochromu P-450 zależy od płci oraz od wieku zwierząt Na przykład cyiochronty P-450 2A2, 2C11, 203 i 3A2 występują tylko u samców, natomiast cytochrom P-450 202 u dojrzałych płciowo samic.
Wiele związków chemicznych podwyższa stężenie różnych form molekularnych cytochromu P-450. Ze względu na strukturę chemiczną oraz rodzaj indukowanej fomty molekularnej związki te podzielono na następujące grapy:
1. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (np 3-mctylocholantrcn).
2. Pochodne kwasu barbiturowego (np fenobarbitalI
3. Sterydy < l6*-karbonitryl pregnenolonu, deksametazon).
4. Etanol i aceton
5. Leki hipolipidemiczne iklofibrat, bezafibrat).
6. Antybiotyki makrolidowc (tnacctylolcandomycyna. erytromycyna, gryzco-fulwinal
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne indukują przede wszystkim cyiochronty P-450 1 Al i 1A2. fenobarbital - cylochromy P-450 2B112B2: lóz-karbomiryl pregnenolonu i deksametazon cylochromy P-450 3A1 i 3A2; etanol i aceton cytochrom P-450 2E1. klofiltrat cylochromy P-450 4A1 -3; tnacctyloleandomycyna cylochromy P-450 3AI i 3A2 Przykłady reakcji enzymatycznych z uwzględnieniem różnych fomt cytochromu P-450 przedstawiono w tab. 3.1.
Tabela 3.1. Charakterystyka wybranych izofotm cytochromu P-450
Izocnzym |
Przykład wbsirMu |
Reakcja metaboliczna |
f'\rr» i a i |
WWA |
hydioksylacja |
t IrlAI |
7-etałEsyTesonifina |
O-dceiylacfa |
CYP1A2 |
fenacetyna |
Od.Clyli.fl |
CYP2AI |
testosteron |
?2-hydrok*ylacja |
CYP2A2 |
testosteron |
l$x-hydrofcsylacja |
CYP2BI |
hcksobartnral |
hydroksylach |
CYP2B2 |
7.12-dimrtylofcm/anlr.H.en |
12-melytoh)\1roŁ,yUc|a |
CYP2C |
S-mcfaiytooii |
hydroksylacia |
p-nitrofcnol |
hydr nksy lacia | |
anilina |
hydioksylac.ia | |
CYP3A |
ctylomorfina |
A-demeiylacya |
CYP-tAI |
kwas laurowy |
/.o-hydroksylucf* |
kwas laurowy |
<o-l-łrydrok>ylacfi |
3 7. BIOTRANSfORMAOA KStNOBIOTYKÓW 77