2009 01 01 0853

G. W vwlMn. S. I. txjliy. ('Al MW SfMfow&taA Wjoum 2(»7 ISBN V?M J-0I-ISJ24O. O by WN PWN 2007

28

2. Atmosfera ziemska

przy powierzchni Ziemi oraz zimniejsze i bardziej gęsie na większych wysokościach — ma taką postać, że prądy konwekcyjne i wiatry powodują nieustanne przemieszczanie się warstw powietrza. Cząsteczka uwolniona przy powierzchni Ziemi zostaje przemieszczona do górnej warstwy Iroposfery w okresie jednego lub dwóch dni. Dlatego też każda substancja gazowa o dostatecznie długim czasie przebywania w atmosferze zostaje dobrze zmieszana z innymi, co sprawia, że troposlera charakteryzuje się homogenicznym składem sumarycznym. Dotyczy to wszystkich gazów wymienionych w lab. 2.1. Lokalne zmiany stężenia są charakterystyczne dla fizycznie i chemicznie reaktywnych substancji chemicznych — para wodna i szereg śladowych form są tego najlepszymi przykładami. Ze względu na swoją reaktywność gazy te nic są trwałe przez dostatecznie długi czas. co sprawia, że nic zostają one dobrze zmics/ane i ich zawartość nie jest wszędzie jednakowa.

Tabela 2.2. Porównanie składu atmosfer)' w troposfcr/c w zależności od regionu

Region	Właściwości atmosfery
Oceany	aerozole morskiej soli (sód, magnez, chlotki. siarczany, mikroelementy)
Ląd (suchy)	pyl przenoszony w powietrzu (pochodzący z. gleby, pyłki kwiatowe itp.)
Miasta	duże prawdopodobieństwo występowania dużego stężenia zanieczyszczeń (dym, pyły. produkty pierwotnego i wtórnego smogu)
Suchy tropik	mała wilgotność, intensywne promieniowanie słoneczne
Wilgotny tropik	duża wilgotność, naturalnego pochodzenia lotne związki organiczne, intensywne promieniowanie słoneczne
Arktyka	światło słoneczne zmienne w cyklu rocznym, arktycznc mgły (patrz rozdz 6) zawierające aerozole siarczanów, sadzy i metali

Inne przykłady wskazujące na istnienie zależności pomiędzy składnikami występującymi w troposferzc a ich położeniem przedstawiono w lab. 2.2. Szczególną uwagę zwrócono w tej tabeli na charakterystykę powietrza troposferycznego w zależności od regionu, włączając w to powietrze nad otwartym oceanem, dużymi powierzchniami kontynentalnymi. obszarami miejskimi, tropikami i nad Arktyką.

DO ZAPAMIĘTANIA

Zmiany temperatury' i składu chemicznego w warstwach atmosfery są związane z przebiegiem reakcji, które określone są przez energię promieniowania słonecznego na różnych wysokościach. Profil temperatury w troposferzc sprawia, że atmosfera jest zwykle dobrze zmieszana i jej skład chemiczny jest względnie stały, z wyjątkiem krótko żyjących indywiduów.