2009 01 01 2111

O W unlocn. $ 1 CSnWU InutiKAfca. Kimm Jf>07 ISBN 9714 VOI-I5JM-3. O by WN PWN :<«1T

3. Chemia stratosfery — ozon

Tabela 3.3. Dane kinetyczne¹’ dotyczące katalitycznego rozkładu ozonu w temperaturze 235 K w obecności rozmaitych reagentów

X + Oi
X	Stężenie/ (cząsteczek • cm"^1)	A! (cm* • cząsteczek ^1 ■ s"^1)	EJ (kJ mol '>	k^wf tem* • cząsteczek"^1 • s ^1 >
o	1.0 10*
II	2.0 10’	1.4 10"^10	3.9	1.9- 10"
OH	1.0 10*	1.6 10"^,ł	7.8	3.0 I0"^14
NO	5,0 10^K	1,8 I0"^12	11.4	5,3 10 "
Cl	b. małe	2.8 10"	21	9.6- 10"^12
xo + o
xo	Stężenie/ (cząsteczek cm"*)	A! (cm* - cząsteczek ^1 • s"^1)	EJ (kJ mul ')	*^2*V (cm^1 • cząsteczek ^1 s ')
o.	5.0 10^1*	8,0- I0"^12	17.1	1,3 • 10"^1*
HO	1.0- 10^6	2.3 10^1*	0	2.3 - 10"
IIOj	2.5 I0^7	2,2 10""	-0.1	2,3 - 10"
NO*	5.0 ■ I0^9	9.3 - 10-^12	0	9.3 I0"'^2
CIO	2.0 10^7	4.7 - 10""	0.4	3.8 10 "

" Ptredstawionc tułaj stężenia rozmaitych indywiduów chemicznych występują na wysokości 30 km n.p.m.. r. wyjątkiem CIO. dla kttofo odnoszą się <1» wysokości '5 km n.p.m. Stężenie ozonu n.t wysokości 30 km n.p.m odpowiada wanofei 2.0 Hl ' cząsteczek • cm ' Nie podano stęzema Cl. Stężenie połączę* zawierających chlor w catej stratcnferze bez względu na wysokość wynosi ok 3 |tpbv. Odpowiada to stężeniu S.l 10" cząsteczek cm ’ na wysokości 30 km np.m. Jedynie niewielką część tej ilości stanowi wolny chlor. Dane dotyczące wartości stężeń pochodzą z podręcznika J W Chamberlain, D.M. Huntcn. Theory of pfaneiam atmoipherei. Academic Press. London 1987 Wartości parametrów równania Attlteniusa pochodzą z podręcznika: R P Wayne. Chemutry of almoipkem, Clarcndon Press, Oxford 1991.

3.5. Inne reakcje z udziałem ozonu stratosferycznego

Cykle zerowe — reakcje, które niczego nie zmieniają

Obliczenia szybkości indywidualnych reakcji są łatwe do przeprowadzenia, ale ich dokładność zależy od jakości danych analitycznych i stałych szybkości. Co więcej, jak to przedstawiono w reakcji (3.23), w stratosfer/e zachodzą jeszcze inne reakcje, które są konkurencyjne do przebiegających w cyklach katalitycznych. Ich względne znaczenie jeszcze bardziej komplikuje możliwość przewidywania stopnia zniszczenia ozonu w różnych warunkach. Cykle zerowy i podtrzymujący to dwa typy układów reakcji, które, co najmniej czasowo, uniemożliwiają różnym indywiduom udział w procesach katalitycznych.

Cykle zerowe (niczego niczmieniąjącc) to takie cykle, w których następuje wzajemna konwersja między X i XO, lecz nic tna to wpływu na usuwanie nieparzystego tlenu.