2009 01 01 5922

C W vnl 4*.-n $ I. IXiłTv    W.rwwj 2iQ7

ISBN v?l-*V$M5J2*K1.' C by W r*N 20*0

208    8. Chemia klimatu globalnego

Ozon

Ozon absorbuje promieniowanie o liczbach falowych między 1100 i 1000 cm ¹ (9 i 10 |im) w widmie IR i dlatego jest wysoce wydajnym gazem cieplarnianym. Większa produkcja NO* w wyniku spalania paliw kopalnych oraz wypalania lasów i pastwisk skutkuje wzrostem stężenia ozonu troposferyczncgo (..złego") o ok. 1.6% w skali rocznej na półkuli północnej. Spadek stężenia ozonu w stratosfcrzc. umożliwiający dostęp większej ilości promieniowania UV do powierzchni Ziemi, również przyczynia się do ocieplania. Stężenie objętościowe ozonu jest w dużym stopniu zmienne w przestrzeni i w czasie, czego można było się spodziewać na podstawie naszej dyskusji dotyczącej jakości powietrza miejskiego. Jego uśrednione globalne stężenie oszacowano na 34 ppbv. Całkowity wkład ozonu w efekt cieplarniany wynosi ok. 1.3 W • m

Tlenek azotu(l)

Tlenek azotu(I) absorbuje promieniowanie podczerwone, a maksima tej absorpcji leżą powyżej 2000 cm ¹ (poniżej 5 pm). jak również w zakresie ..okna", między 1350 i 1150 cm^-1 (7,4 do 8,7 pm) (rys. 8.10). Stężenie tlenku azolu(I) w 2002 roku wynosiło 318 ppbv i wzrasta rocznie o 0,3%.

80.00

£

-2. 60.00 c

rz

E

I 4(1.00 20,00

4000    3500    3000    2500    2000    1500    1000    500

liczba falowa / cm ¹

Rys. 8.10. Widmo absorpcyjne tlenku azotud) w podczerwieni. Zależność między liczbą falową i długością fali jest następująca: liczba falowa (cm ¹) = lOOOO/długość fali (pm). [©BIO-RAD Laboratories.

Sadtlcr Division. 2000.1

iou.oo

Pewna ilość tlenku azotu(I) jest uwalniana w wyniku realizacji procesów przemysłowych. takich jak produkcja kwasu adypinowego i kwasu azotowego. Głównymi jego źródłami są jednak procesy dcnitryfikacji, zachodzące pod wpływem mikroorganizmów w glebach, jeziorach i oceanach. Denitryfikacja jest określeniem grupy reakcji mikrobiologicznych. które przekształcają jony azotanowc(V) w tlenek azotud) lub też inne