2009 01 02 2030

G W v.nl **.-« S I Dufly. (’A#«wvłv^*wU, W<ntwj itil? ISBN >-41-15324-3. C by W MN 20ifl

343

13.3. Trzy metale — ich zachowanie się w hydrosferze

kwaśny opad, nitryfikacja i podobne — zwiększają stężenie wapnia w wodzie. Szczególnie daje się to zaobserwować, gdy wapń jest obecny w postaci minerałów węglanowych. W glebie wapń jest z reguły głównym jonem, zajmującym centra wymiany w materiale organicznym i mineralnym (patrz rozdz. 18). Wymienialny wapń ulega również łatwo migracji w wyniku przesiąkania zakwaszonej wody przez glebę.

Na rysunku 13.4 przedstawiono zestawienie głównych składników uczestniczących w obiegu wapnia w środowisku.

aerozol atmosferyczny 50 1000 ng nv ¹

opad

RinsrERA

rośliny, średnia zawartość 1.5%

opad

spalanie

ro/prysk

soli

morskie)

pobór

rozkład

węglaT

pyl

rozkład

woda morska, średnio 425 mg L ¹ Ca²*. CaHSOj, CaHCOj

pobór

średnie rozpowszechnienie wymywanie w skorupie ziemskiej 3,6%

CaCOj. (Ca, MglCO^ skalenie

w«Kla słodka, średnio 15 mg I. sedymentacja średni skład gleby 1.5%

IIYDROSFLRA    LITOSFERA

Rys. 13.4. Główne składniki w cyklu biogcochcmicznym wapnia

Miedź

Miedź, jest ekonomicznie ważnym pierwiastkiem, ale w skorupie ziemskiej występuje jedynie w śladowych ilościach (światowe średnie rozpowszechnienie wynosi 63 pg • g^-1). (Być może jest to dziwne, żc wiele pierwiastków, znanych z powodu znaczenia ekonomicznego, jest w rzeczywistości mniej rozpowszechnionych w skorupie ziemskiej niż niektóre mniej znane. Porównaj, na przykład, liczby w Załączniku B. 1 dotyczące miedzi i ceru.) Zarówno dla roślin, jak i dla zwierząt miedź jest potrzebna, jako śladowa substancja pokarmowa (mikroelement), natomiast nadmierne jej ilości są toksyczne. Postaci mineralne obejmują wolny metal, liczne krzemiany i tlenki oraz mieszane siarczki miedzi i zelaza. takie jak chalkopiryt (CuFeSi). Główny stopień utlenienia miedzi w hydrosferze to stopień II. Jony miedzi jcdnowartościowcj są również znane, ale w większości