2009 01 02 2514

G W v.nl **.-« S I Dufly. (’A#«wvłv^*wU, W<ntwj itil? ISBN >-41-15324-3. C by W MN 20ifl

347

13.3. Trzy metale — ich zachowanie się w hydrosferze

Na rysunku 13.6 przedstawiono główne cechy globalnego cyklu rtęci. Pierwiastek ten jest wyjątkowy wśród metali, ponieważ w jego cyklu jest istotny udział postaci pochodzących z fazy gazowej.

ATMOSFERA

globalne stężenie atmosferyczne 0,05 5 ng • m Hg^tg). (CH,>_:llg(g)

opad

BIOSFERA

rośliny

ryby, średnie stężenie 100 201) ng g ¹

opad

parowanie, rozprysk

soli morskiej pobór, CH^IIg* rozkład

spalanie węgla, palowanie rozkład __

pobór

średnie rozpowszechnienie w .skorupie HgS. Hg°

woda morska, średnio 1 ng L ¹    w skorupie ziemskiej S‘> ng g

HgCIj, HgCl]-    ^wymywane    _Hno

woda słodka HgtOllh. HgCI,

sedymentacja Jednie s.ężcnie w glebie 60 ng g

HTOKoSI I RA    LITOSFERA

Rys. 13.6. Główne postaci rtęci w jej cyklu biogcochcmicznym

Rtęć w dorzeczu Amazonki

Od późnych latach 1970.. gdy w rejonie dorzecza Amazonki odkryto obecność bogatych złóż złota, nastał czas ..gorączki złota". Przybywali ludzie z nadzieją na zrobienie fortuny w wyniku znalezienia tego kruszcu i wydobycia go z gleby i z piasków rzecznych. Ponad milion ludzi podjęło trud eksploatacji tych złóż na obszarze około 170000 km², uzyskując rocznie kilkaset ton złota.

Stosowana technologia jest prosta. Zazwyczaj proces odzysku rozpoczyna się od wydobycia piasku rzecznego. Po jego przesianiu materiał jest przepuszczany przez listwę przegrodową (w korycie do płukania kopalin) z. wykładziną umożliwiającą zatrzymanie cięższych cząstek. W innej metodzie wykopuje się glebę lub osad. po czym zwarty materiał zostaje rozkruszony przed jego rozdzieleniem przez odwirowanie w celu uzyskania koncentratu.

Oddzielone koncentraty umieszcza się w bębnach amalgamujących. gdzie są one mieszane z rtęcią, która może rozpuścić złoto. Roztwór z rtęcią jako rozpuszczał-