2009 01 025319

G W sjiLooo. S J Dully CArwio <nxA»V\b). Wjh/j.. j :w)7 ISBN *7ł-S3-*|.1S3M-3.>: by WNPWN2*07

394

14. Chemia środowiskowa koloidów i powierzchni

muskowit    wermikulit    chloryt

Rys. 14.20. Struktura u/ech minerałów ilastych. Muskowit jest podobny do montniorylonitu, ale występuje w mm większy stopień podstawienia jonów Si¹* jonami Al'* w warstwie tetraedrycznej i mniejszy w warstwie oklaedtyczncj. W efekcie mięsky warstwowe kationy, takie jak jony potasu, są mocno zatrzymywane, przestrzeń między warstwami jest mniejsza lok. 1.0 nm) i materiał ilasty niełatwo pęcznieje w wyniku zwilżenia Wermikulit jest również podobny do monlmorylomtu Warstwy oktaedryczne są zarówno w postaci tli-, jak i triokiaedrów. Przcsiizeń między warstwami jest całkiem duża lok. 1.3 nm) i stąd tez uwodnione kationy mogą łatwo ulegać wymianie. Chloryt jest minerałem ilastym o proporcji warstw 2 1:1 z warstwą tnoklacdryczną umiejscowioną między dwoma pakietami 2:1. Przestrzeń między sąsiadującymi pakietami 2:1 wynosi ok. 1,4 nm

Tabela 14.6. Zdolność kationowymicnna" (CEC) rozmaitych materiałów występujących w środowisku, określona dla frakcji o wymiarach koloidalnych

Materiał	Zakres CEC (średma)/Icmol< -H ■ kg ^1)
Kaolinit	3-15 (8)
Haloizyt	4-10 |8)
Monlmorylomt	80-150 (I00>
Chloryt	10-40 |25l
Wermikulit	100-150(125)
Uwodnione tlenki żelaza i glinu	ok. 4
Skaleń	1-2 (2)
Kwarc	1-2 (2)
Materia organiczna	150-500 (200)

Większość wartości podrodn z pracy: PW Bnteland. Motety, wrathering ■ nut gftmor-photogicai mtarth. Oxfonl Unucnty Plea. Nt* York Hł74.