O v.«ll JK4I S J l>llt> ( ArUiU tt.irłAHU .MO '
2107
19.3. Mieszane odpady miejskie
Tabela 19.7. Właściwości PCB o różnej zawartości chloru"
Liczba atomów chloru |
% Cl |
Pr/Pit |
S(aq)/(g L 't |
hn | ||
powietrze |
woda |
gleba | ||||
1 |
18.8 |
0.9-2.5 |
1.2-5.5 |
1 tydzień |
8 miesięcy |
2 lata |
4 |
48,6 |
0,002 |
0,010-0,043 |
2 miesiące |
6 lat |
6 lat |
6 |
68.8 |
0.<MKX)2 |
0.000001 |
6 lat |
6 lat |
6 lat |
Ą Pr — ptęawM |»ry » temp 25 C. S<aq) — rozpuszczalność w »vxl*ic: u,i — przyMlzony okres pólrrwunw w różnych środowiskach.
Na rysunku 19.5 przedstawiono również przykłady dibenzo-/?-dioksyn (PCDD) oraz dibenzofuranów (PCDF). W tych przypadkach również mamy do czynienia z licznymi związkami stanowiącymi oddzielne grupy, które określa się mianem dioksyn i dibenzo-furanów. Połączenia te nic są produktami przemysłowymi, ale tworzą się i są uwalniane w małych ilościach podczas spalania dowolnego materiału organicznego zaw ierającego chlor, takiego jak tworzywa sztuczne typu polichlorku winylu). Związki składające się na PCB są prekursorami dioksyn. które są znacznie bardziej toksyczne niż wyjściowe PCB.
W odróżnieniu od metali, które mogą być uwalniane jedynie wtedy, gdy są obecne w materiale odpadowym, wiele związków organicznych może się tworzyć podczas spalania. Do tworzenia się chlorowanych związków organicznych potrzebny jest dichlor, który' występuje w rozmaitych nieorganicznych substancjach, jest również składnikiem niektórych polimerów, takich jak znajdujący się w powszechnym użyciu poli(chlorek winylu).
W przeliczeniu na masę ilość związków organicznych w popiele jest znacznie mniejsza niż metali. Maksymalne stężenia chlorowanych związków' organicznych w popiele mogą nawet sięgać I |ig • g_l dla pojedynczej substancji. Ze względu na ich znaczną lotność ilości w popiele dennym są wyraźnie mniejsze. Związki te początkowo uwalniane są w postaci gazu lub ulegają adsorpcji na powierzchni cząstek dymu lub pyłu. Jeżeli nic są zatrzymywane w kominie, to przechodzą do atmosfery, gdzie mogą kondensować lub wiązać się z. innymi składnikami aerozolu. Ostatecznie osiadają grawitacyjnie jako suchy osad bądź leż są wymywane przez deszcz, trafiając do wody, gleby lub na powierzchnię roślinności.
Dioksyny i inne związki chlorowane wykazują ograniczoną rozpuszczalność w wodzie. Stała podziału między oktanol i wodę (Kaw) dla 2,3,7,8-TCDD wynosi ok. l(/’-l()7. natomiast wartość Kom w przybliżeniu jest równa 1.4- 104. Dlatego ta grupa związków wykazuje tendencję do przechodzenia do gleby, szczególnie gdy zawiera ona znaczną ilość materii organicznej. Badania chemicznego składu odcieku wymywanego z gleby wskazują na nieistotną rozpuszczalność połączeń chloroorganicznych w wodzie, jakkolwiek bardzo małe ilości mniejszych i/lub bardziej polarnych związków, takich jak chlorofcnolc i chlorobcnzcny. występują w postaci rozpuszczonej. Jeżeli popiół jest