2009 01 020759

G. W naLum. S. 1. IX.lt>. rtmumfońU Wj.vi.wj 2007 ISBN MMMI-ISM*-*. O by WN PWN MlO

20.1. Czym są biocydy    S49

PYTANIE FERMIEGO

Wybierz dowolny pestycyd i określ jego całkowitą ilość, którą możesz wchłonąć każdego roku. Porównaj ilość pobraną w okresie jednego roku z wartością LDso-Zorientuj się, który z pestycydów zazwyczaj jest stosowany w twojej okolicy i jakie jest jego maksymalne dozwolone stężenie.

Do takich obliczeń można wykorzystać dane dotyczące maksymalnej zawartości herbicydu 2.4-D. opublikowane przez Amerykańską Agencję Ochrony Środowiska (EPA. ang. US Ewironmental Protecfion Agency). które wynoszą 0.1 ppm dla wody, natomiast dla większości produktów spożywczych 0,1-0,5 ppm.

Obszerna literatura na temat tych wszystkich substancji obejmuje metody syntezy, sposobu działania, możliwości stosowania w rolnictwie i przemyśle oraz ich właściwości toksycznych. Jednak zgodnie z celami postawionymi na początku naszej książki sami ograniczymy się do rozpatrzenia losu tych substancji podczas ich pobytu w ekosferze — w powietrzu, wodzie i w glebie — po ich zsyntczowaniu, ale przed ich pobraniem przez żywe organizmy. Przy bardzo dużej liczbie związków i nieskończonym zakresie właściwości gleby, wody i atmosfery można jeszcze dużo pow iedzieć nawet w tak zawężonej tematyce, dlatego zmuszeni jesteśmy ograniczyć się do przedstawienia ogólnych zasad, ilustrując je wybranymi specyficznymi przykładami. Zainteresowanie nasze jest teraz skierowane na zachowanie się biocydów w środowisku glebowym, ale wiele z reguł odnosi się również do ich zachowania w osadzie i w samej wodzie.

Ogólne pytanie, na które chcielibyśmy dać odpowiedź — to „Co stanic się z biocy-dami po ich uwolnieniu do ckoslery?" Pytanie to w specyficznym przykładzie powinno brzmieć: .Jaki jest los herbicydu gliposatu¹ po jego rozpyleniu na polu, jako czynnika chwastobójczego o szerokim spektrum działania?” Poza jego działaniem toksycznym na organizm docelowy (przy założeniu, żc są organizmy docelowe w ogólnym przypadku) istnieją dwa aspekty związane z odpowiedzią na takie pytania. Jednym z nich jest trwałość chemiczna hiocydu — odwrotnie związana z szybkością jego rozkładu (degradacji). Drugim jest ruchliwość biocydu — mechanizm oraz szybkość jego przemieszczania się (migracji) przez różne elementy środowiska. Obydwa te aspekty się zazębiają. Jeżeli rozkład zachodzi szybko, ruchliwość nie stanowi zazwyczaj problemu. Jeśli trans|>ort pestycydu odbywa się szybko, mogą działać rozmaite mechanizmy jego rozkładu, gdy przechodzi on do nowego środowiska. Należy pamiętać, żc rozkład chemiczny pestycydu na inne produkty nie zawsze oznacza utratę toksyczności. Produkty rozkładu mogą

Gliposat. HOOC — CH. — CH> — NH — CH_; — PO<()H>_:. jest ostatnio otrzymanym nicsclcktyw-nym herbicydem, który jest absorbowany przez listowie roślin, skutecznie niszcząc wiele głęboko ukorzenionych roślin jednorocznych, dwuletnich i wieloletnich. Wbudowywanie odporności na gliposat przez genetyczne modyfikowanie upraw w rodzaju soji lub rzepaku jest szeroko stosowaną strategią w nowoczesnej hodowli roślin. Przy lakim podejściu pole może być opylane podczas wzrostu uprawy. Wszystkie inne rośliny zostają zlikwidowane, ale sama uprawa pozostaje w stanic nienaruszonym. Oczywiście istnieją złożone konsekwencje środowiskowe związane z lą strategią.