20,21

że się zacina, natomiast wskazane jest prowadza ćwiczeń logarytmicznych, m. in. stosowanie meto Bon Depart¹ oraz usprawniających narządy mówi Podczas ćwiczeń logorytmicznych należy wykorzyst wać umiejętności zdobyte podczas wstępnych ćwicz oddechowych i fonacyjnych. Jeśli w przedszkolu pi wadzone są zajęcia umuzykalniające, część ćwicz logorytmicznych można stosować podczas tych zaj| Celem ćwiczeń słuchu fonematycznego (tz ćwiczeń słuchowych) jest zdolność różnicowania gl sek opozycyjnych (np. dźwięcznych i bezdźwięcznyc b — p, d — t, z —.? itp. twardych i zmiękczonyc p — p^f, m — m', l — l',b — b' itp.). Jest to także umi jętność wyodrębniania głoski na początku wyrazu (j pytanie: „Co słyszysz na początku w"wyrazie ul’¹ dziecko powinno umieć odpowiedzieć: u itp.), na koi cu wyrazu (na pytanie: „Jaką głoskę słyszysz na koi cu wyrazu ul ?” dziecko powinno umieć wymienić itp.) oraz wymienić kolejne głoski w wyrazie (na po lecenie: „Wymień głoski, jakie słyszysz w wyrazie ul powinno powiedzieć: u — l itp.), a także jest to umil jętność złożenia wyrazu z podanych głosek (na pó lecenie: „Podam ci takie głoski: u, l. Jaki to będzi wyraz?” dziecko powinna odpowiedzieć ul itp. Ponieważ pojęcie głoski wprowadza się dopiero u dziec 6-letnich, dokładne ćwiczenia słuchowe należy prz prowadzać z 6-latkami. Natomiast wcześniej, j\i u 3-, 4-latków można wprowadzać wyodrębnian wyrazów w zdaniu, u 4-, 5-latków wyodrębnianie s; lab otwartych w wyrazach typu: mama, kura, rzek ryba itp; także u 5-latków można wprowadzać w fol mie zabawy zróżnicowanie głosek opozycyjnych. Ćwiczenia słuchowe mogą mieć charakter słuchowe

I 'Mowy (np. przy różnicowaniu głosek opozycyjnych ' o < i klaszczą, gdy usłyszą głoskę dźwięczną (łub — Iiowo-werbalny (dziecko wypowiada żądaną głoskę I * i \ ćwiczeniu anałizy i syntezy słuchowej) i wówczas

•    ■ ■ nic słuchowe staje się jednocześnie ćwiczeniem

•    11 v k 111: icyj nym. Ćwiczenia słuchowo-gestowe można i r « /, ćwiczeniami logorytmicznymi, natomiast słu-{ \»..u o-werbalne mają silny związek z ćwiczeniami " !■!'< Iiowymi (wypowiedź głoski podczas wydechu)

•    loitacyjnymi (brzmienie głosek zgodne z podanymi . il< < < niami).

<    mżenia usprawniające motorykę narządów

.....u nych są kontynuacją ćwiczeń usprawniających

i 'I' co ciała (w grupie ćwiczeń logorytmicznych, » i..« /.ególnie techniki ruchu) i mają na celu zdobycie i" i . dziecko umiejętności układania narządów mow^r-•. ■ li w sposób, charakterystyczny dla danej głoski in|> unoszenie czubka języka do górnych dziąseł, i .. wałeczka dziąsłowego, przy wymowie głoski /). IV i i).) więc bezpośredni zwdązek z ćwiczeniami artykula-

<    yjnymi.

P<>< . ;ji kowo ćwiczenia przeprowadza się w poszczegól-iiv« li zespołach (dolna szczęka, w^argi, język, podnie-I " uh miękkie). Dopiero jeśli dzieci opanują poszcze-i "In' układy, należy przejść do ćwiczeń koordynują-■ ' li mchy dwu narządów mownych, np. warg i języka |u y wymowie głoski s.

Większość dzieci w wieku przedszkolnym nie ma i mi. Iuości z wykonaniem poszczególnych ćwiczeń po-i 'lymzych narządów, np. języka, choć na pewmo u I i dej grupie znajdzie się takie dziecko, u którego "l' język to kawałek mięska w buzi i ruchy nim są uh-.prawne, pow^rolne i niedokładne.

. I.iiomiast znaczna część przedszkolaków ma spore i !"poty z właściwą artykulacją, czyli takim ułożeniem w yalkieh narządów’ mownych, aby dana głoska

'JA

1

H. Jaklewicz, M. Bogdanowicz, W. Loebl: Próba adaptacji mi tody Bon Depart do warunków polskich. W: Problemy psychoterap dzieci i młodzieży, t. III. Warszawa 1973, PTHP.