153

Pr. jbiur |>«1 rrd. piutf.dr.hib.J. K. PiouowrtKgii *IV<taavy    Vimm 200S. ISbN 8S-2O4-M22-0Cby TCf

Rysunek 6.2 -

A*^va    —7-    As" O?    CHji^bj

Aiseiiian;Vi    Arssr o-iillli    K»8#i^vHtvlsa'661Cvrv(V:

tMMAj

r;CH.:v*s"o i    •*^r* (cup/^bi,    —-^{1 2 3 4}- [ch_;a*ⁱⁱC; i

Ka^j Sirwlylof. «6isv/yiV!

-    :nt/A:

•

•:CHjl}A3⁵0    **- ICK^Aj"

if

7l5i»K lfiistylcaf%vr?    TfiH4t*oari>1S

Reakcje mclylacji nie(irii.ini</ncgfi związku .irscnu w organizmie

6.2. ARSEN 153

1

rakotwórcze, mctylacja prawdopodobnie prowadzi do wzrostu efektu toksycznego t patrz p. 6 2.7 - F.fckty odległe). Niektóre gatunki małp <np szympansy) oraz świnki morskie nic mają zdolności mctylacji związków arsenu Najbardziej podobny do metabolizmu człowieka metabolizm nieorganicznego arsenu występuje u królika. Mctylacja zachodzi głównie w wątrobie.

Mocz jest podstawową drogą wydalania wchłoniętego arsenu. Inne drogi tkał. odkładanie we włosach, pott stanowią łącznic niewielki procent w puli wydalania całkowitego. W moczu ludzi narażonych na nieorganiczny arsen stwierdzono trzy podstawowe formy chemiczne arsenu: arsen nieorganiczny

2

As: 1 - ang. inorganic) oraz dwie pochodne metylowe (MMA 1 DMA). Ich proporcje zarówno przy narażeniu środowiskowym, jak i zawodowym są podobne 1 wynoszą: 20% tiAs). 15% (MMA) oraz 65% (DMA).

3

Arsen nie ulega kumulacji w ustroju człowieka Sądzi się, źe wydalanie arsenu związanego w niektórych tkankach tnp skóra) zachodzi znacznie wolniej niż pozostałego arsenu OgólnOUśtrojowegO. W badaniach pośmiertnych stwierdzono, ze stężenie arsenu w płucach było 8-krotnic wyższe u pracowników hut metali w porównaniu z osobami mccksponowanymi zawodowo na arsen. Wnioskowano, ze w środowisku hut występują związki arsenu o małej rozpuszczalności w wodzie. Nagromadzenie As w płucach może się wiązać z wysoką zapadalnością na nowotwory płuc przy narażeniu zawodowym na arsen.

4

Badania na ochotnikach, którym podawano znakowany arsen ‘As⁵*, wskazują aa złożoną trójfazową kinetykę wydalania irys 6.1). W ciągu pierwszej doby wydaliło się z moczem 22,4%. a po pięciu dniach 58% podanej dawki arsenu W pierwszej fazie (/,_: = 2,1 doby) wydaliło się 66%, w drugiej fazie (/,_;    9.4 doby) 30.4%. a w trzeciej fazie <r_L,₂    38,4 doby) 3.7% podanej

5

dawki arsenu