157

Jyj

eh u? «-aaon

- iLibrary Keader

I ze strony władz sowieckich ogromna, spontaniczna akcja zaciągu do jednostek tworzącej się Armii Polskiej. Wśród ochotników' /nala/la się pewna liczba byłych policjantem; którym udało się przeżyć koszmar stalinowskich represji.

W większości trafiali oni do jednostek żandarmerii, gdzie pełnili funkcje policji wojskowej. W 1942 roku oddziały armii polskiej opuściły teren Rosji sowieckiej i rozpoczęły swój szlak bojowy w zachodniej Azji, następnie w północnej Afryce oraz we Włoszech jako II Korpus Armii Polskiej. Po zakończeniu wojny wielu byłych policjantów osiedliło się na stałe w Anglii. Odmiennie ułożyły się losy policjantów internowanych na Węgrzech i Rumunii. Pewnej grupie policjantów udało się jednak przedostać w okresie 1939-1940 do Francji i zaciągnąć się do formowanych tam oddziałów wojska polskiego. Po upadku Francji w czerwcu 1940 roku zasilili oni tworzony w Anglii I Korpus Armii Polskiej.

8.3. Losy funkcjonariuszy Policji Państwowej po zakończeniu II wojny światowej

Nowy, bardzo znaczący moment w życiu Polaków należących do tej grupy zawodowej służb państwowych II Rzeczpospolitej stanowiło przejęcie władzy na ziemiach polskich po II wojnie światowej przez rodzimych komunistów. Odbyło się to dzięki wydatnej pomocy wojska i organów bezpieczeństwa Rosji sowieckiej.

Ze względów ideologicznych i politycznych przedwojenni policjanci znaleźli się w tej grupie polskiego społeczeństwa, która zastała pozbawiona możliwości odgrywania jakiekolwiek roli w odradzającym się państwie, a nawet stała się obiektem represji i szykan. Dekretem PKWN 15 lipca 1944 roku formalnie rozwiązano Policję Państwową, uzasadniając tę decyzję stwierdzeniem, iż jej funkcjonariusze w czasie wojny czynnie kolaborowali z niemieckim okupantem.

Decyzja nowych władz miała świadczyć o tym, że Policja Państwowa, jedna z instytucji II RP, za przyzwoleniem okupanta hitlerowskiego funkcjonowała przez cały czas okupacji, uczestnicząc w polityce eksterminacji narodu polskiego. Ten tok myślenia, całkowicie fałszywy i niezgodny z faktami, miał służyć do celów propagandowych. Kolejny akt prawny rządu Edwarda Osóbki-Morawskiego z 29 sierpnia 1945 roku rozpoczął proces dyskryminowania i represjonowania byłych policjantów. Nic mogli być przyjęci do jakiejkolwiek pracy bez uzyskania odpowiedniego zaświadczenia rehabilitacyjnega Ten problem został ujęty również w dekrecie Rady Ministrów z 22 października 1947 roku. Starano się w nim określić zakres dopuszczalności rehabilitacji osób, które były zatrudnione w policji granatowej i straży więziennej w okresie okupacji niemieckiej.