Na rysunku 3.10 przedstawiony jest przybliżony zakres wielkości wyróżników szybkobieżności w zależności od rodzaju pomp.
Najniższe wartości ns mają pompy odśrodkowe (promieniowe) z wąskimi wirnikami, przeznaczone dp pracy z małą wydajnością przy dużych wysokościach podnoszenia. Najwyższe wartości ns mają pompy śmigłowe, których wydajności są bardzo duże przy małych wysokościach podnoszenia.
3.1.4. Charakterystyki wirowych pomp krętnych
Charakterystyki wirowej pompy krętnej, to krzywe obrazujące zależność wysokości podnoszenia, zapotrzebowania mocy i sprawności pompy od jej wydajności, czyli inaczej — wykresy funkcji H = f (Q), N — f (Q)
i V = f (Q)-
Najważniejszą krzywą charakterystyczną jest charakterystyka przepływu pompy H = / (Q), zwana też krzywą dławieniową, ponieważ zazwyczaj wykonuje się ją w ten sposób, że przy stałej prędkości obrotowej n pompy reguluje się przez dławienie w zaworze umieszczonym na przewodzie tłocznym instalacji pompowej zarówno wysokość podnoszenia H pompy, jak i natężenie przepływu, czyli wydajność Q.
Krzywa N = f (Q) nazywa się charakterystyką mocy, a t] — f (Q) — charakterystyką lub krzywą sprawności pompy.
Wszystkie te krzywe, składające się łącznie na charakterystykę pompy, odnoszą się do jednej tylko stałej prędkości obrotowej n.
Istnieją dwa rodzaje przedstawiania charakterystyki pomp.
W charakterystykach indywidualnych, wymiarowych, na osi odciętych podaje się wartości natężenia przepływu Q w odpowiednich mianach, a na osi rzędnych — wartości wysokości podnoszenia [m], mocy [KM] i sprawności [procenty lub liczby bezwymiarowe].
W charakterystykach bezwymiarowych pompy, na osi odciętych wyznacza się wartość stosunku w procentach, przy czym Qn wyraża wielkość
nominalną wydajności pompy, a na osi rzędnych — wartości stosunków
H N rj . . .
—, — oraz — rowmez w procentach.
Hn Nu rj„
Chcąc wyznaczyć charakterystykę przepływu konkretnej pompy H = f(Q) trzeba najpierw określić przebieg zależności Ht x = f(Q) dla pompy z wirnikiem o nieskończenie dużej liczbie łopatek. Krzywa takiej zależności przedstawia się jako prosta nachylona do osi współrzędnych, a kąt jej nachylenia zależny jest od więlkości kąta wylotowego z kanału międzyłopatkowego, czyli od kąta fi2.
Na rysunku 3.11 przedstawiono trzy rodzaje łopatek wirowych pomp krętnych. Na rysunku 3.11a kąt wylotu /?2 < 90°, na rysunku 3.11b przed-
113
8 — Okrętowe pompy