W pompach tłokowych napędzanych przez mechanizm korbowy ruch zaworu jest funkcją prędkości tłoka, a więc i kąta obrotu ramienia korby /?.
Ruch zaworu tłocznego typu grzybkowego (porównaj rys. 2.20) obrazuje rysunek 2.18.
ab C
Rys. 2.18. Zależność wysokości podniesienia zaworu tłocznego od kąta obrotu korby w pompach korbowych
a — schemat zaworu; b — wykres; c — szczegół wykresu w obszarze małych kątów /?
W czasie wznoszenia się — pod wpływem różnicy ciśnień — z prędkością dz
c2 = —zawór pod swym grzybkiem odsłania przestrzeń będącą iloczy-at
nem powierzchni dolnej grzybka ft przez wartość jego skoku z
n d2.
K = /l * = [2.24]
Ciecz przetłaczana z cylindra pompy do gniazda zaworu o swobodnym
n d\
przekroju wynoszącym f2 = ~~ą~ z prędkością c2, zanim wpłynie do rurociągu tłocznego (lub do przestrzeni pod powietrznikiem tłocznym) zapełnia przestrzeń Vg pod grzybkiem zaworu. Wskutek tego — podczas unoszenia się zaworu z prędkością cT — ilość cieczy podawanej do przewodu tłocznego będzie mniejsza niż podawanej do gniazda zaworu przez tłok pompy przesuwający się z prędkością c. Zjawisko to występuje dlatego, że przestrzeń Vg zwiększa się wraz ze wzrostem wartości skoku zaworu z. Podczas opadania zaworu na gniazdo występuje zjawisko odwrotne, to znaczy chwilowy wydatek cieczy podawanej do przewodu tłocznego będzie większy od chwilowej wydajności pompy o wartość zachodzącego w tym samym czasie dt zmniejszania się objętości V„ pod grzybkiem zaworu.
Ciecz spod grzybka będzie wypływała do przewodu tłocznego przez po-bocznicę walca o podstawie _f2 i zmieniającej się wysokości z. Wobec tego można ułożyć zależność
46