Photo0031

ozenie łącznika pokrywy chłodnicy powietrza z głowicą NC, wyłamanie dolnej części tłoka WC, urwanie pokryw skrzyni korbowej. Po zdemontowaniu głowicy N.C stwierdzono urwanie się dolnego gniazda zaworu tłocznego NC, które wpadło do cylindra między tłok a głowicę. Pozostałe części zaworu znajdowały się w gnieździe. Nakrętki zaworu nie znaleziono. Stwierdzono również wyraźne ślady zatarcia i ścięcia materiału górnego gniazda zaworu rozmieszczone na około ²/s obwodu poniżej otworów powietrznych i na około obwodu powyżej tych otworów, lecz po przeciwnej stronie osi gniazda. Po całkowitym rozmontowaniu sprężarki stwierdzono dalsze uszkodzenie, tj. ułamanie dolnej części tłoka NC poniżej ostatniego dolnego rowka pierścienia kompresyjnego.

Ustalenie przyczyn awarii sprężarki było utrudnione ze względu na niezachowanie uszkodzonych elementów przez załogę statku. Ustalenie nie mogło być poparte wynikami badań laboratoryjnych. Tylko przypadkowo zachowały się dolne i górne gniazda uszkodzonego zaworu tłocznego. Na podstawie wyników badania tych elementów rozważono następujące możliwe przyczyny awarii:

—    wada technologii wyrobu dolnego gniazda zaworu tłocznego,

—    wadliwy montaż zaworu tłocznego, polegający na zamontowaniu tego zaworu w głowicy bez nakrętki,

—    przekrzywienie górnego gniazda względem dolnego gniazda zaworu tłocznego w wyniku wadliwego montażu zaworu przed wstawieniem go do głowicy.

Na podstawie dokonanej analizy najbardziej prawdopodobną przyczyną zniszczenia sprężarki powietrza było przekrzywienie górnego gniazda zaworu tłocznego względem dolnego gniazda tego zaworu w wyniku wadliwego montażu zaworu przed wstawieniem go do głowicy cylindra sprężarki.

Zawór tłoczny sprężarki jest okresowo demontowany z głowicy i poddawany rozbiórce w warsztacie maszynowym, czyszczony, docierany i ponownie montowany w jeden zespół. Przy tych czynnościach używane jest m.in. imadło. W trakcie omawianych operacji może nastąpić odkształcenie materiału lub niedostateczne usunięcie twardych osadów. W takim przypadku przy ponownym montażu może dojść do wzajemnego przekrzywienia dolnego i górnego gniazda zaworu. Taki fakt miał prawdopodobnie miejsce podczas ostatniego montowania zaworu przed awarią. Wskazują na to wyraźne ślady zatarcia i ścięcia materiału górnego gniazda zaworu tuż pod kołnierzem tego gniazda. Oba te ślady zatarć znajdują się po przeciwległych stronach osi gniazda.

Zawór zmontowany ze wspomnianym przekrzywieniem został wstawiony do gniazda zaworu (rys. 9.21). Był on następnie dociskany śrubą dociskową. W czasie dociskania górne gniazdo swoją dolną przekrzywioną krawędzią oparło się o ściankę dolnego gniazda i przenosiło siłę docisku na część ścianki opartą z kolei poprzez jej kołnierz o dolną powierzchnię

321

21 — Okrętowe pompy