- nmiwiimi »nu"n mężc/y/n i u ‘>0% kobiet). Chiirflklerystyc/nc u tych pacjentów jest nagromadzenie tlus/e/.ii w obrębie tułowia, co określa się mianem otyłości brzusznej. Cukrzyca tego typu rozwija się dość długo. Występuje w niej mała skłonność do ketozy.
Problemy, które występują u pacjentów hospitalizowanych z powodu tej cukrzycy, to najczęściej typowe jej objawy, tzn. wielomocz, wzmożone pragnienie, suchość i szorstkość skóry oraz jej świąd. Obserwuje się często na niej zadrapania, czyraki, niegojące się rany. Niekiedy występują tzw. kępki żółte lub żółtaki. Skóra twarzy ma charakterystyczne różowe zabarwienie z powodu rozszerzonych naczyń krwionośnych. Na podudziach występują przebarwienia i zmiany zanikowe, w obrębie palców mogą występować zmiany grzybicze. Pacjenci skarżą się też na dolegliwości wynikające z długiego trwania choroby (niekiedy nieprawidłowo leczonej lub w ogóle nieleczonej) i jej skutków. Są to między innymi następstwa powikłań naczyniowych związanych z nieprawidłowym ukrwieniem obwodowym. Skargi dotyczą w tym przypadku ziębnięcia stóp, utrudnionego chodzenia (chromanie przestankowe). Są to również dolegliwości na tle neuropa-tii - parestezje, pieczenie stóp i dłoni, bóle spoczynkowe kończyn dolnych. Towarzyszy temu często osłabienie czucia bólu, temperatury, dotyku oraz osłabienie siły mięśniowej. Chorzy są na ogół przytomni i świadomi, lecz odczuwają i skarżą się na permanentne zmęczenie i senność. Z tego powodu są mniej sprawni i aktywni. Skargi chorego dotyczą także trudności w zapamiętywaniu i wolniejszego myślenia.
Starszy lub podeszły wiek, otyłość i zaawansowanie choroby powodują, że pacjenci dużo przebywają w łóżku. Mają problemy z poruszaniem się. Obserwujemy u nich znaczny deficyt samoopieki. Często mają też trudności z utrzymaniem właściwej higieny, zwłaszcza skóry i stóp. Stan psychiczny pacjentów jest dość dobry. Chociaż niekiedy stwierdza się u nich obniżony nastrój lub nawet depresję. Związane jest to zwykle z faktem występowania choroby przewlekłej i nieuleczalnej oraz koniecznością ciągłego podporządkowywania się jej. Zaburzenia widzenia i pamięci powodują, że chorzy mogą mieć trudności w komunikowaniu się. Są zamknięci w sobie, mało aktywni. Wykazują bierną postawę i niechęć do nowych działań i zmian. Częstość i nasilenie tego rodzaju problemów wzrasta z wiekiem. Pacjenci uskarżają się na uzależnienie od innych osób, co jest, jak twierdzą, przykre i sprawia, że czują się bardziej niesprawni niż są. Prezentują oni także, w sposób niewerbalny i werbalny, lęk, niepokój i obawy o swój stan zdrowia związany z postępem choroby, możliwością wystąpienia poważnych powikłań, postępujące ograniczenia i nasilenie objawów. Istotne w sylwetce pacjentów chorych na cukrzycę (szczególnie starszych) są problemy wynikające z faktu hospitalizacji. Pacjenci skarżą się wówczas na nieprzystosowanie do innych warunków, zmiany w trybie życia, tęsknotę za domem. Czują się zagubieni, mają zaburzone poczucie bezpieczeństwa. Stężenie glukozy we krwi jest podwyższone, choć na czczo może być niekiedy w normie. We krwi stwierdza się też hipertrigli-
cerydcmię (zwiększone stężenie LOL, zmniejszone MDL). Tętno .joNt przyśpie
szone, ciśnienie podwyższone.
Obraz sylwetki może ulegać zmianom i odchyleniom od typowego opisu w sytuacji wystąpienia powikłań. W cukrzycy typu B dochodzi najczęściej do śpiączki hipermolarnej (osmotycznej) lub też w przypadku zaniedbań i nieprawi dłowego dawkowania insuliny do stanu niedocukrzenia. Dominować będą wów czas objawy i stan charakterystyczny dla danego powikłania. Sylwetka konkretnego pacjenta różnić się będzie oczywiście od typowej. Wpłynie na to osobowość i charakter chorego.
Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym na cukrzycę Zadania diagnostyczne
Celem zadań diagnostycznych jest ocena stanu pacjenta i jak nąjdokładnięjs/i poznanie go. Tylko na podstawie wnikliwej diagnozy pielęgniarskiej można oprą cować i wdrożyć indywidualny plan opieki nad pacjentem.
Zadania umożliwiające postawienie diagnozy wstępnej
Wobec pacjenta z podejrzeniem cukrzycy lub z wstępnym rozpoznaniem pic lęgniarka zobowiązana będzie podjąć następujące zadania:
1. Ustalenie danych personalnych i statusu społecznego (na podstawie wywiadu informacji od rodziny lub dokumentów - chory bowiem może być w stnnii śpiączki).
2. Analiza dokumentacji lekarskiej:
- rodzaj rozpoznanej cukrzycy,
- zalecone leczenie - podawanie insuliny,
- tryb przyjęcia do szpitala - wystąpienie powikłań, nagle.
3. Wstępna ocena stanu fizycznego - obserwacja i kontrola stanu pacjenta poi względem występowania powikłań wczesnych - kwasicy ketonowej, stam niedocukrzenia lub śpiączki hipermolarnej oraz stanu zagrożenia życia:
- kontrola parametrów,
• oddech - rodzaj, charakter, zapach wydychanego powietrza (czy wystę puje oddech Kusmaula, czy jest to oddech przez otwarte usta, jaka je.‘ jego głębokość),
• temperatura - stan podgorączkowy, gorączka wysoka,
• tętno - jego szybkość i wypełnienie,
• ciśnienie krwi,
• waga pacjenta,
- ocena stanu świadomości:
• przytomny lub nie,
• senny lub podsypiający - dający się wybudzić pod wpływem bodźców,