skanuj0013 bmp

>4

f

iII. Temat i plan pracy dyplomowej

l't /ede wszystkim powinniśmy pamiętać o tym, że dobry plan powinien być logiczny, czyli taki, który uwzględnia zasady rozłączności po-<1*1 iilu i ciągłości wynikania. Nie może być tak, że jeden z rozdziałów jest #Mlyli iłowany podobnie jak cała praca albo żc tworzy go tylko jeden punkt |u '.unio dotyczy podrozdziałów oraz ich części składowych. Za plan lo-

(I* /n.y można uznać taki, w którym każdy kolejny punkt jest logiczną niilyiiuacją poprzedniego. Taki plan można nazwać zwartym. Powinien bd mieć konstrukcję przejrzystą, zrozumiałą. Wreszcie plan logiczny musi Ityć kompletny i odpowiadać zamierzeniom autora przedstawionym w tylnie i wstępie.

rr/.ygotowując plan pracy, warto też pamiętać o postulacie harmonij-llirici. Chodzi o właściwe proporcje między poszczególnymi częściami |niu v, zapewniające — co podkreślał M. Święcicki — efekt estetyczny I wiażenie elegancji w budowie pracy⁴. Objętość poszczególnych rozdziałów powinna być zbliżona. To samo dotyczy mniejszych fragmentów ItfUlu.

1'iaca składa się z kilku rozdziałów zależnie od tematu i zebranego HiiiIiTiahi (najczęściej jest ich od trzech do pięciu). Pierwszy rozdział #wykIc ma charakter ogólny, wprowadzający czytelnika w problematykę lnu dziej szczegółową. 'L reguły ma on charakter historyczny albo teore-lv<vny, co odpowiada dwom zasadniczym rodzajom układu pracy: chroni diigicznemu lub problemowemu.

Han pracy musi być przedstawiony promotorowi do zatwierdzeniu. Zwykle wiąże się to z dyskusją na seminarium i mniej lub bardziej Wolnymi poprawkami. Przyjęcie planu, chociaż słusznie kojarzone również z ostatecznym zatwierdzeniem tematu pracy, nigdy nic oznacza zamknięcia dyskusji nad samym planem . Nawet w końcowym okresie pi-mmiii pracy dochodzi czasami do jego zmian, zwykle już o charakterze językowym lub redakcyjnym. Ważne jest, aby również te poprawki były wjuowadzane w porozumieniu z promotorem.

'' M. Święcicki: Jak studiować? Jak pisać pracą magisterską?, Warszawa 1971, s, 170.

3. Objaśnienie tematu i znaczenie Uwag wstępnych

Konstruowaniu planu pracy powinno towarzyszyć dążenie do sformułowania pytań, na które ma odpowiedzieć autor pracy, Pytania te wyznaczają najważniejsze zadanie autora. Czasami nazywa się je zagadnieniem badawczym, a w pracach bardziej ambitnych — problemem naukowym. Postawieniu pytania może towarzyszyć przedstawienie jakiejś hipotezy, czyli twierdzenia, które jest prawdopodobną odpowiedzią na pytanie lub stanowi rozwiązanie problemu, Hipotezą wg Słownika języka polskiego jest „[...] założenie oparte na prawdopodobieństwie, wymagające sprawdzenia; jakiekolwiek orzeczenie niezupełnie pewne, przypuszczenie”¹. Bardzo często treść i sposób sformułowania hipotezy badawczej ma wpływ na ocenę naukowego charakteru dzieła. W rozumieniu potocznym teza to twierdzenie, które trzeba udowodnić. W badaniach naukowych teza stanowi twierdzenie o określonej doniosłości w danej dyscyplinie wiedzy. Dlatego zdarza się, że promocyjne prace naukowe nazywa się tezą doktorską lub habilitacyjną.

Najlepiej jest, jeśli o poruszanych przez autora problemach badawczych² i o stawianych hipotezach dowiadujemy się z samego tytułu pracy. Sprostanie temu wymogowi nie jest łatwe³. Z tego względu na początku każdej pracy trzeba tej kw^restii poświęcić nieco uwagi. Ten niezwykle ważny wywód nazywa się często „stawianiem problemu” lub omówieniem problematyki. Nie należy go jednak rozumieć jako omówienia treści pracy, a raczej jako wy łuszczenie wszystkich zadań i problemów badawczych ze wskazaniem ich znaczenia i związków z zagadnieniami pokrewnymi. Problemowość stawianych pytań i hipotez może wiązać się np z oceną stanu prawodawstwa albo stanu literatury i polegać bądź to na zauważeniu w nich pewnych luk i braków, bądź sprzeczności norm lub niezgodności poglądów.

1

   Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1991, s. 339.

2

   To określenie jest mniej zobowiązujące niż sformułowanie — problem naukowy, oznaczające niewiedzą o charakterze obiektywnym, a mające większe znaczenie w linuce. Problem badawczy to pojecie szersze, może składać się na niego każde pytanie, które „orientuje nasze przedsięwzięcia badawcze”. Cytat pochodzi z książki J. Sztumskiego: Wstęp do metod i technik badań społecznych, Warszawa 1984, s. 28.

3

¹ Najłatwiej o to w pracach skoncentrowanych wokół jednego rzeczywistego problemu-