Skan6 bmp

ix_ &

od innych grup i atomów obecnych w cząsteczce. Z tego wynika, że charakterystyczne dla atomów i wiązań pasma mogą służyć identyfikacji gmp funkcyjnych cząsteczki. Każdy z atomów wchodzących w skład cząsteczki potencjalnie może wykonywać drgania w trzech płaszczyznach a charakter tych drgań zależy od rodzaju drgających atomów, siły wiązania między atomami, sposobu ułożenia w cząsteczce czyli od struktury cząsteczki.

Wyróżnia się następujące typy drgań:

1.    drgania rozciągające lub walencyjne - powodujące rozciąganie lub skracanie długości wiązania chemicznego

2,    drgania deformacyjne

a/ zginające (zmienia się kąt miedzy wiązaniami) b/ wahadłowe (ruch obu atomów zgodnie poza płaszczyznę wiązania) c/ skręcające (ruch atomów poza płaszczyznę, lecz w przeciwne strony)

3. drgania szkieletowe - drgania pierścienia jako całości

Z reguły każdy zespół atomów wykonuje równocześnie kilka rodzajów drgań. Dlatego w widmie obserwuje się kilka pasm charakterystycznych dla danej grupy. Zwykle w zakresie liczb falowych ( odwrotność długości fali) 2800 -3600 cm'¹ obserwuje się pasma absorbcji energii powodowane przez wzbudzanie drgań rozciągających grup: C-H, N-H, O-H. W zakresie 2100 — 2300 cm'¹ grup z potrójnymi wiązaniami między atomami węgla lub węgla i azotu.. Zakres 1500- 1800 cm'¹ jest charakterystyczny dla grup C+C, OO, C=N, a zakres 700 - 1500 cm'¹ jest charakterystyczny dla grup C-C, C-N, C-O.

Spektrofotometr IR ( Infra Red) budowa przyrządu

Podstawowe elementy spektrofotometru:

1.    źródło promieniowania - najczęściej żarzące się ciała stale

2.    Układ optyczny ogniskujący wiązkę promieniowania

3.    czoper - dzielnik wiązki przerywający i przepuszczający bieg wiązki na ułamki sekund. W fazie ciemnej instrument wykuje pomiar własnych szumów i ustala poziom wartości linii podstawowej (czyli wartość zerową)

4.    Monochromator - obrotowo umieszczony zespól filtrów optycznych które selekcjonują pasmo pomiarowe urządzenia. Przez filtry przechodzą tylko takie pasma promieniowania, które najlepiej charakteryzują badane substancje, tj. są najsilniej sorbowane. Filtry są kolejno przesuwane na drodze optycznej przyrządu.

5.    Pomieszczenie na próbkę badana i na odnośną. Przy badaniu produktów żywnościowych korzysta się z odbiciowego sposobu pomiaru. Próbka w postaci sproszkowanej styka się z ścianką pryzmatu. Wiązka promieni przechodzi przez pryzmat pod kątem na powierzchnię próbki i przenika

33