sc0008

„ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne iy11<• < w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny", np mm działalność koncesjonowaną i podejmowaną na podstawie zezwolenia

Natomiast art. 32 ust. 2 stanowi, iż „nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek pi/y czyny", bowiem „wszyscy są wobec prawa równi; wszyscy mają prawo <lu równego traktowania przez władze publiczne" (ust. 1). Ponadto pil-postanawia art. 64 ust. 1 - „każdy ma prawo do własności, innych ptaw majątkowych oraz prawo dziedziczenia" bowiem „podlega równej dln wszystkich ochronie prawnej" (ust. 2).

Zasada wolności gospodarczej pozostaje w ścisłym związku z gwaram h własności prywatnej oraz z formułą państwa prawnego. Tylko wtedy bowiem, gdy oba te prawa, poprzez odpowiednie postanowienia kon stytucyjne podlegają ochronie, może istnieć dla gospodarki rynkowei gwarancja swobodnej działalności gospodarczej obywateli.

Należy podkreślić, iż wolność gospodarcza w systemie gospodarki wolnorynkowej nie ma charakteru bezwzględnego i może być ograniczona koniecznością zabezpieczenia interesów gospodarki narodowej, obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zdrowia społeczeństwa. W tym miejscu wypada dodać, iż zasada wolności gospodarczej doznaje pewnego ogra niczenia poprzez objęcie koncesjonowaniem niektórych rodzajów dzia łalności, określonych ustawą lub aktem normatywnym wydanym z upo waznienia ustawy. Istnieją także przepisy (por. ustawę z 5 czerwca 1992 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej prze/ osoby pełniące funkcje publiczne. Dz.U. nr 56, poz. 274 z póżn. zm.), które reglamentują tę działalność w zakresie podmiotowym, w stosunku do pewnych kategorii osób.

Ważny interes publiczny może być podstawą do wprowadzenia ograniczenia wolności gospodarczej poprzez zasadę proporcjonalności, która nakłada na ustawodawcę spełnienie określonych wymogów, które dotyczą:

-    celu, ze wzgiędu na który dane ograniczenie ma nastąpić (może nim być np. dozwolony cel publiczny);

-    ustanowienia odpowiednich nakazów lub zakazów prawnych ograniczających swobodę decyzyjną podmiotów gospodarczych;

-    niezbędności ograniczenia danego prawa podmiotowego;

-    przydatności środka użytego do zrealizowania celu oraz

-    zachowania proporcjonalności ograniczenia w relacji do zamierzonego celu.

i' H/ily /.'item przypadek ograniczenia wolności gospodarczej powinien liyż */e/ogólowo przez ustawodawcę lub odpowiedni organ rozpatrzony t Hiunwnny jedynie, gdy jest to rzeczywiście niezbędne.

i Konstytucyjne zasady publicznego prawa gospoda

u /ugo w państwach UE

()d końca XIX i do połowy XX wieku praktyka umieszczania w ustawach ♦rtMiidnlczych zasad publicznego prawa gospodarczego była wielce zróz uli ownna. Najwcześniej pojawiła się potrzeba zagwarantowania w kon •tylocji ochrony własności, następnie zaś swobody działalności gospodarczej i v\ ulności przemysłowej, w końcu wykonywania zawodu. W tym okresie nie ilinilr/ogano potrzeby ochrony innych wartości, a konstytucje uchwalane w łych latach nie wychodziły poza te ramy regulacji.

I lak np. konstytucja Austrii postanawiała, iż na terytorium państwa ultowiązuje jednolita gospodarka; w ustawie zasadniczej Belgii zagwaran luwnna była ochrona własności i praw ekonomicznych, zaś w konstytucji Irancji deklarowano socjalny charakter państwa oraz uchwalenie ustawy illu uregulowań problematyki gospodarczej. Z kolei w konstytucji Norwegu Istniał zakaz ograniczania wolności gospodarczej i gwarancja ochrony własności. W szwedzkim akcie prawnym o formie rządów zapewniano uchronę własności oraz uznawano, że celem działalności gospodarczej jest dobrobyt ekonomiczny obywateli.

Obecnie w większości ustaw zasadniczych państw członkowskich linii Europejskiej zamieszczone są podstawowe zasady współczesnego publicznego prawa gospodarczego. Istniejące różnice legislacyjne w ujęciu łych zasad wynikają przede wszystkim z tradycji i dorobku ustawodawczego łych państw.

We Francji zasadę wolności gospodarczej (ściślej wolności przemysłu i handlu) wyprowadza się ze wstępu (preambuły) do konstytucji z 1958 r. Podobnie Trybunał Konstytucyjny tego państwa w orzeczeniu z 16 lipca 1961 r. uznał, iż zasada ta funkcjonuje z mocą przepisów ustawy zasadniczej. Z kolei Rada Stanu w wyroku z 23 października 1981 r. przyjęła, że wolność przemysłu i handlu ma charakter swobody obywatelskiej konstytucyjnie zagwarantowanej.

W konstytucji Grecji z 1975 r. (znowelizowanej w 1986 r.) znajdują uregulowanie: zasada ochrony wolności gospodarczej oraz prawne formy interwencjonizmu państwowego; instytucja własności, w tym własność terenów ziemskich, miejskich i kościelnych, a także własność bogactw