stolarstwo2

212

nycli odcina się coraz mniejsza szerokość, podług następującej podziałki.

Fig. 210.

Kreśli się na boku linia ab, której długość równa się wypro-stowanćj długości szaragów wewnętrznych w planie, od punktu 1 do 11; dzieli się ją na tyle części równych, ile ma być stopni od stopnia najszerszego do najwęższego, czyli od 1 do 11, więcej jedną częścią, a zatem w niniejszym przypadku na części dziesięć, a potem odcina się szerokość stopnia najszerszego Ńr 1 na prostopadłej od a do r, a szerokość stopnia najwęższego Nr 11 od b do d: łączy się następnie punkt c •/, punktem d linią prostą, i prowadzi się linie prostopadłe do ab, 2, 3, 4, 5 i t. p., których długość da nam stosowne szerokości dla różnych stopni od Nr 1 do 11 i od 11 do 21. Szerokości te odcinają się na szarugach wewnętrznych , i łączą się z punktami równego podziału od-ciętemi na linii środkowej, a linie łączące te punkla wskażą nam kształt i położenie różnych stopni.

Widzimy ztąd, że stopnie różne przy szarugach zewnętrznych mają rozmaitą szerokość, z czego wypada, że szarugi te krzywe być muszą. Dla znalezienia tej krzywizny szaragów, rysują się stopnie w przecięciu, odcinając na każdym z nich właściwą jego szerokość przy szarugach zewnętrznych,znalezioną na planie, i dając im równą wysokość, jaką mieć powinny, stosownie do sze* o-kości średniej, odciętćj na linii środkowej: następnie od brzegów przednich i tylnych wszystkich stopni odcina się stała miara, o którą szaragi mają nad stopnie wystawać, np. l'/t do 2 cali, a połączenie tych punktów odciętych, linią krzywą, wskaże nam kształt szukany szaragów zewnętrznych.

Fig. 210 przedstawia skręt szaragów (n..Jcropfsluclc) miedzy stopniami 8 a 15 na większą skale. Wyrabia się on zwykle z je-dnćj sztuki drzewa _v a gdy jest zbyt wielki,--składa się z dwóch sztuk. Skręt ten musi mieć kształt taki raby stanowi! przejście od dolnych do górnych szaragów, bez źadnegó złamania. Wysokość i szerokość jego są zupełnie ‘takie sąme jak u szaragów, brzegi zaś dolny i górny wyrabiają się pódług linii śrubowej. Ażeby kształt skrętu tego wykreślić, przedewszystkićm narysować potrzeba plan jego, tojest widok z góry, i podzielić go na pewną liczbę równych Części liniami aa’, W; następnie rysuje się widok ścian przednich skrętu, podług których szaragi z nim się stykają, i dzieli się różnica” wysokości tych ścian przednich, liniami pozioinemi, na tyle części, n.tile cżę|ci plan został podzielony. W końcu na linie te poziome odrzucają^ąię z planifmdpowiednie punkta aa’, bb', a połączenie tych odrzuconych punktów da nam kształt linii śrubowej, stanowiącej brzeg sla^tu. '

Fig. 211 przedstawia schody kręcone czyp śrubowe ze słupem Środkowym (n. ioendeitreppe mit. voller spindd, fr;*ejicaliers circu-laires d noyau). Podział stopni tych schodów robi się jak zawsze na linii środkowej, odcinając na tej linii szerokość schodów, większą o 1 do l¹/* cala od tej, jaka wypada dla schodów prostych tej samćj wysokości.

Szaragi otrzymują zawsze jednostajną krzywiznę, w rodzaju skrętu śruby, sposób wykreślenia której zobaczymy niżej.

Fig. 212 przedstawia w planie schody kręcone bez słupa środkowego (n. wendeltreppe mit hohier spindd, fr. escalier d noyau recreusS ou collet rampant). Widok ich jest podobny do poprzedzających schodów okrągłych ze słupem.

Przy tego rodzaju schodach, okrągłych w planie, stopnie przy zetknięciu się z szarugami mają zawsze jednę szerokość, a zatem i szaragi mają stale jedne krzywiznę, podług linii śrubowćj. Przy schodach zaś, których plan nie jest kołem, lecz np. owalem (fr. csculiers en limace), szerokość stopni przy szarugach jest rozmaitą , a więc i krzywizna tychże szaragów w pewnych miejscach zmieniać się musi.

W każdym razie sposób wyznaczenia krzywizny szaragów jest następujący: Ponieważ nigdy całych szaragów z jednej sztuki zrobić niepodobna, dzieli się więc cały obwód schodów na pewne części równe, tak wielkie, aby je z drzewa, jakie mamy do rozporządzenia, wyrobić można było, a wyrobiwszy jednę z tych części, inne podług niej zupełnie tak samo się obrabiają.

Weźmy np. część szaragów wewnętrznych A, przeniesioną z fig. 212 na 213: A przedstawia jćj plan z oznaczeniem stopni, które przeciągnąć należy aż do zewnętrznćj ściany szaragów ab.