Gdyby roztwór zawierający kationy wszystkich grup poddać działaniu (NHjhCOj (w warunkach strącania 4 grupy), otrzymalibyśmy osad węglanów (lub wodorotlenków) kationów grap od I do 4. Po osiągnięciu całkowitości strącenia, w roztworze pozostałyby jony: Na', K\ NTU*, Mg21 oraz As (111) i (V) (pod nieobecność H2S, jony arsenu nie wytrącają się w żadnym środowisku).
Obserwacje te możemy uogólnić - jeśli stworzymy właściwe warunki do wytrącenia danej grupy kationów, to w osadzie znajdą się także odpowiednie sole kationów grap wcześniejszych.
Poświęćmy teraz nieco uwagi wielkościom próbek substancji i objęto-ściom roztworów analizowanych. Warto tu przypomnieć niektóre przedrostki podwielokrotnc jednostek fizycznych:
decy- oznacza |
10“' |
(=0,1) |
centy- |
10 ‘2 |
(=0,01) |
mili- |
10'3 |
(= 0,001) |
mikro- |
10-6 |
(=0,000 001) |
nano- -“- |
10 ~9 |
(=0,000 000 001) |
piko- |
io -n |
(=0,000 000 000 001) |
W zależności od mas substancji którymi operujemy , mówimy o metodach decy-, centy- lub mili-gramowych. Tradycyjne odpowiedniki podanych określeń skali metody to: makro-, półmikro- i mikro-analiza.
Zestawienie nazw, mas i objętości próbek w tabelce, ułatwi ich porównanie:
skala metody |
masa próbki |
objętość próbki | |
nazwa tradycyjna |
wg IUPAC | ||
makro - |
decygramowa |
(I<x<10) 10 'g |
x 10 °( =x) cm3 |
półmikro - |
centygramowa |
(l<x<10) 10 2g |
=10"(*l)cm3 |
mikro - |
miligramowa |
(l<x<10) 10 "3g |
x 10 "2 cmJ |
Szybsza (pod względem czasu wykonania analizy) i oszczędniejsza (pod względem zużycia substancji analizowanej i odczynników) jest skala centygramowa (w porównaniu z decygramową).
Podane zalety zadecydowały o wybraniu przez nas analizy centygramowej.
Dla uproszczenia przyjmijmy, że mol analizowanej substancji jest równy 100 gramów. Próbka skali centygramowej zawiera więc:
_ m x • 10 g _ . n_4
^mol — 7. “ — X • IU mol.subst.wykrywanej
M 100 J
mol
W tabelce przyjęliśmy objętość roztworu równą 1 cm3. Możemy stąd oszacować stężenie molowe substancji analizowanej:
mol
dm3
r — n??oi — 2LlL?_ moi - v . i o '
Cmo| . — X 1 o
v , lO-3dm3
dm
7