strona9

129

Parzydełkowce

mem. Doskonale nadaje się do tego plankton zastępczy i drobne, mrożone skorupiaki. Ponadto, ukwiały potrzebują dużej ilości światła, ponieważ w zewnętrznej warstwie ciała występują liczne zooksantelle, Ukwiały uzupełniają swoją dietę produktami wytwarzanymi przez te komórki.

Większość ukwiałów może od czasu do czasu połykać nawet dość duże kawałki pokarmu. Niektóre potrafią zjadać w całości ryby i duże krewetki. W Lóbbecke-Museum w Dusseldorfie zanotowano przypadki połknięcia przez ukwiały jeżowców z rodzaju Diademu. Strawienie jeżowców zabierało im zaledwie jedną noc!

Niektóre gatunki ukwiałów, zwłaszcza te, które pochodzą z zacienionych rejonów rafy koralowej, muszą być regularnie dokarmiane za pomocą szklanej rurki. W przeciwnym razie ukwiały będą się kurczyć. Narażone są na to szczególnie powoźnice z rodzaju Cal-liactis, które żyją w symbiozie z krabami pustelnikami. Ten gatunek ukwiałów nigdy nie znajdzie w akwarium wystarczającej ilości pokarmu. Dlatego jeśli nie będziemy ich dokarmiać, w końcu dojdzie do ich obumarcia. Duże ukwiały zamieszkujące rafy koralowe najczęściej posiadają zooksantelle i dlatego poradzą sobie bez dodatkowego dokarmiania. Jednak jeśli będziemy je dokarmiać, będą one znacznie szybciej rosły.

Wrogowie. Wrogami ukwiałów są niektóre gatunki dużych skorupiaków i drapieżne rozgwiazdy.

Łączenie z innymi organizmami. Jak już wspomniano, wiele gatunków ukwiałów posiada bardzo silny jad. Dlatego delikatne krewetki czy niektóre gatunki ryb - m.in. koniki morskie i iglicznie - muszą zachowywać szczególną ostrożność podczas manewrowania wśród parzących czułków ukwiałów. Natomiast większość ryb z rodziny garbikowatych świetnie sobie radzi nawet ze stosunkowo dużymi egzemplarzami ukwiałów. Do łączenia z tymi organizmami najlepiej nadają się ich naturalni partnerzy symbiotyczni. Większość z nich zaakceptuje nawet nieznane sobie gatunki ukwiałów. Musimy im na to dać tylko odpowiednią ilość czasu, ponieważ łączony z ukwia-łem organizm musi się przystosować do obecności na powierzchni swojego ciała śluzowatej wydzieliny produkowanej przez komórki gruczołowe ukwiału. O znaczeniu tego zjawiska świadczy fakt, że jeśli nie stworzymy w akwarium miejsca, w którym symbiotyczne krewetki mogłyby spokojnie przejść proces wylinki, to właśnie w tym okresie wiele z nich zostanie połkniętych przez ukwiały.

Niektórzy partnerzy ukwiałów są w stanie wyrządzić swoim żywicielom znaczne szkody. Kraby porcelanowe i kraby z rodzaju Maja wyjadają im cząstki pokarmu, który bardzo często jest wyciągany już z jamy gastralnej ukwiału. Jednak w większości przypadków szkodliwa działalność tych zwierząt jest stosunkowo niewielka i ukwiały są w stanie ją znieść. Jeżeli jednak ukwiał staje się przez to coraz mniejszy, to natychmiast powinniśmy usunąć z akwarium „współpracującego” z nim komensala (lub pasożyta).

Wskazówki praktyczne. Ukwiały rafowe potrzebują nie tylko dużej ilości światła, ale także silnego prądu wody (jest to uzależnione od miejsca występowania konkretnego gatunku). Równocześnie ukwiały bardzo źle reagują na pęcherzyki powietrza wyrzucane z dyszy napowietrzacza. Dlatego powinniśmy zrezygnować z tego typu urządzeń we wszystkich nowoczesnych akwariach morskich.

Często w zbiornikach morskich można zaobserwować masowe namnażanie ukwiałów z rodzajuAiptasia („szklana róża”). Może ona tu wprawdzie się dobrze prezentować, ale często będzie nam przeszkadzała w uzyskaniu pożądanej obsady zwierząt w zbiorniku. „Szklana róża” jest chętnie zjadana przez niektóre ryby z rodziny motylowatych. Jednak oznacza to równocześnie, że nie uda się nam hodować z nimi innych gatunków ukwiałów. Ukwiały z rodzaju Aiptasia możemy też próbować zwalczać za pomocą śródziemnomorskich ślimaków z podrzędu Aeolidoidei (nie można ich wykorzystywać w zbiornikach tropikalnych!) lub wpuszczając do akwarium rybę z rodziny motylowatych - motylka miedziankę (Chelmon rostratus).

Korale ukwiałowe (Corallimorpharia)

Ze względu na swój wygląd zewnętrzny i jak to już sugeruje sama nazwa, korale ukwiałowe zajmują pośrednie miejsce między koralowcami a ukwiałami. Natomiast z punktu widzenia historii ewolucji organizmów żywych, są one bardzo blisko spokrewnione z koralami madreporowymi. Jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają twardego szkieletu wapiennego. Od pozostałych jamo-