Zdjęcie0559

Normy moralne

WCZUWania *l<; W losy bliźniego i zrozumienia jego trosk oraz oczekiwań. Empatia jttwi nic juku powszechna zasada społecznej solidarność i życzliwości.

KlcmentariW normy moralne stwarzają możliwość porozumiewania się i współ-działania ludzi o różnych światopoglądach, albowiem są oparte na sumieniu, które pojmuje się jako ogólnoludzką świadomość wspólnoty, źródło podobieństwa i kryterium przeznaczenia człowieka, W tym sensie względy religijne czy ideologiczne traq swoje znaczenie, ponieważ normy elementarne odnoszą się do wszystkich ludzi, choć mogą być ograniczane względami etnicznymi czy narodowymi. Wchodzą one zawsze w skład norm ogólnoludzkich i stanowią moralne wyposażenie człowieka świadomego swoich powinności, odpowiedzialności, ale też i zakresu wolności posiadanej na mocy ustanowionego prawa. Stąd też sens, znaczenie i charakter moralnych norm elementarnych wykracza poza inne normatywne systemy partykularne właściwe np, dla legislacji czy obyczajów, Normy elementarne stanowią wspólny trzon zasad postępowunia wszędzie uchodzącego za właściwe i zmierzającego w stronę dobra każdego człowieka, Normy elementarne mogą być także podstawą oceny różnych kwestii etycznych i prawnych rozpatrywanych z punktu widzenia ich uniwersalizmu (powszechności). Ich brak w jakimś systemie może być powodem kwestionowania jego etycznej słuszności (np, porządku moralno-prawnego III Rzeszy, czy sowieckiego komunizmu), Elementarne normy moralne wreszcie, mogą być kryterium wyboru ładu społecznego, który stawia na wartości szanowane dlatego, że nie dają się zakwestionować w ludzkim postępowaniu uchodzącym za godziwe.

jeśli idzie o normy zawodowe, tn określają one zasady postępowania ważne i pożądane w zespołach pracowniczych tudzież istotne reguły precyzujące zachowania llldzi tworzących etos jakiejś profesji. W oparciu o te normy po pierwsze, kreuje się odpowiedni styl życia dla danej grupy zawodowej; po drugie, określa się przyświecające im wartości oraz ideały; i po trzecie, ustala wzory działania jakiejś profesji potwierdzającej swoją służebność wobec społeczeństwa. Formalnym wyrażeniem etosu zawodowego zbudowanego na normach są kodeksy deontologiczne, które obejmują określone powinności i obowiązki wyróżniające ludzi z racji charakteru ich zajęć, społecznej potrzebo ości oraz wykonywania ściśle zdefiniowanych funkcji pracowniczych według kryteriów przydatności i użyteczności. Kodeksy deontologiczne, czyli normy etyki zawodowej tworzy się poprzez uszczegółowienie ogólnych norm działających i szanowanych w społeczeństwie, które dostosowuje się do prawideł danego zawodu oraz poszerza o reguły związane z naturą właściwych czynności profesjonalnych. IDokonuje się tego przy pomocy zmiany hierarchii poszczególnych norm ogólnych i tworzenie swoistego prymatu zasad (też wartości) obowiązujących przedstawicieli danego zawodu w sytuacjach konfliktowych. Oto np. regułaprimum non nocere (przecie wszystkim nie szkodzić) fundamentalna dla deontologii lekarskiej zupełnie jest obojętna dla silnie rozbudowanej etyki zawodowej żołnierzy, w której uchylanie ogólnej normy nic zabijaj - nie do przyjęcia w etyce medycznej - jest nie tylko możliwe, ale w niektórych sytuacjach wręcz zalecane. Różna preferencja