Tytuł oryginału
Die Entdeckung des gesellschaftlichen Unbewussten
Foreword copyright © 1992 by Rainer Funk
Copyright © 1990 by The Estate of Erich Fromm WPROWADZONO
Tłumaczenie z wydania angielskiego Revision of Psychoanalysis Przetłumaczył i Notę o autorze Robert Saciuk
Sygnatura
Przedmowę do drugiego wydania polskiego napi jął Kazimierz Pospiszyl BIBLIOTEKA
Bibliografię opracował GŁOWNA
Cezary W. Domański
Klasyfikacja /rr
Nr Inw.
WWT
Projekt graficzny serii Dariusz Komorek
Zdjęcie Ericha Fromma Archiwum PWN
Redaktor Zofia Smyk
Redaktor inicjujący Joanna Marek
Copyright © for the Polish edition by Wydawnictwo Naukowe PWN SA Warszawa 1998. 2006
ISBN-13: 978-83-01-14782-2 ISBN-10: 83-01-14782-2
Wydawnictwo Naukowe PWN SA 00-251 Warszawa, ul. Miodowa 10 tel. 022 69 54 321; faks 022 69 54 031 e-mail: pwn@pwn.com.pl: www.pwn.pl
Wydawnictwo Naukowe PWN SA Wydanie drugie zmienione Arkuszy drukarskich 6 Skład i łamanie: Grafini. Brwinów Druk ukończono w czerwcu 2006 r.
Druk i oprawa: Grafmar Sp. z o.o.
36-100 Kolbuszowa Dolna. ul. Wiejska 43
Stworzona przez Sigmunda Freuda pod koniec XIX wieku psychoanaliza okazała się jednym z najbardziej inspirujących pomysłów ukazujących nowe wymiary psychiki człowieka. Zdaniem niemieckiego filozofa Victora von Weizsackera1 „trzy wielkie odkrycia stanowią podwaliny mentalne współczesnego człowieka". Pierwszym z nich jest właśnie odkrycie i opisanie przez Freuda podświadomości, a także stworzenie „gramatyki języka, którym owa podświadomość wyraża swoje istnienie", a więc języka symboli oraz marzeń, a szczególnie marzeń sennych. Odkryciem drugim jest teoria względności Alberta Einsteina, a trzecim - teoria kwantów Maxa Plancka.
Wiele jest przyczyn tego. że psychoanaliza stała się tak ważną nauką. Niewątpliwą jej wartością jest to. że od samego początku dostarczała ona i dostarcza po dziś dzień wielu wartościowych impulsów reformatorskich. Jest to więc system poglądów na naturę zjawisk psychicznych, który wyzwala poszukiwania zarówno sposobów coraz to głębszego zrozumienia zawiłości przeżyć wewnętrznych pojedynczego człowieka, jak i złożonych losów całych społeczeństw.
Najwybitniejszym zaś reformatorem psychoanalizy był Erich Fromm, a jego oddawana właśnie po raz wtóry do rąk polskiego Czytelnika książka Rewizja psychoanalizy ma szczególne miejsce w ilustracji drogi intelektualnego rozwoju nie tylko wielkiego psychoanalityka, ale przede wszystkim wielkiego filozofa, a wręcz Wielkiego Mędrca czasów współczesnych. To właśnie Fromm w wielu swych książkach wskazał na główne zagrożenia naszych czasów: na źródła największej klęski społecznej ery nowożytnej, czyli na eskalację postaw nazistowskich. prowadzących do ludobójstwa na niespotykaną w poprzednich okresach historycznych skalę, na uwarunkowania demonstrowanego przez ludzi współczes-
■ Weizsacker von W.. Reminiscences of Freud and Jung. W: B. Nelson (red.) Freud and the 20,h centuiy. New York. 1957.
7