IMGt97

4 flk

in

( Ważne jest, aby każde postępowanie terapeutyczne miało swoje teore-uzasadnienie. J. Ayres studiowała prace H. Heada, Mountcastle’a i innych naukowców i stwierdziła, że ich dociekania dotyczące dotyko-■ej/zmysłowej obronności zostały zsyntetyzowane w teorii „kontrolnej bramy obronnej” (gate control defense) R. Melzacka i Walla. Teoria ta

_jfcakłada, iż ośrodkowy układ nerwowy posiada zdolność kontroli nad do-

W pływem pewnych impulsów zmysłowych do mózgu - może je przepuścić lub zatrzymać.

I Cienkie włókna nerwowe są często aktywne i stosunkowo powoli I adaptujące się, co sprawia, że „brama jest otwarta”. Te małe włókna i nerwowe pozwalają zbyt wielu bodźcom „wpłynąć” do ośrodkowego | układu nerwowego - w przypadku osób z obronnością dotykową, co może | powodować wygórowane reakcje i nadwrażliwość na bodźce.

Grubsze włókna nerwowe, które ulegają pobudzeniu pod wpływem dotyku mocniejszego, również przewodzą informacje sensoryczne do mózgu, jednak te większe włókna posiadają zdolność częściowego „zamykania bramy”, co pozwala na kontrolowanie poziomu pobudzenia, zabezpiecza przed sensorycznym przeciążeniem.

Terapia łagodząca/regulująca nadwrażliwość i nadpobudliwość obronnego systemu czuciowego umożliwia wyższemu, różnicującemu układowi lepszą pracę i doskonalenie przynależnych mu funkcji: rozpoznawania przestrzenno-czasowych cech bodźca, zabezpieczania przed nadmiernym dopływem bodźców z otoczenia. Dzięki odpowiedniej terapii niektórzy dorośli i dzieci stopniowo lepiej tolerują bodźce wywołujące wcześniej nadmierne pobudzenie, stają się „panami” swojego otoczenia. „Hałasy, tłok, ostre kolory nie przeszkadzają mi tak bardzo, jak kiedyś” - mówią i [ nieraz po udanej terapii.

Obronność dotykowa może niekorzystnie wpływać na uczenie się, koncentrację, zdolność utrzymywania uwagi. Może powstrzymywać przed poznawaniem nowych, interesujących czynności, np.: zabawą w piasku, malowaniem palcami, pracą w ogrodzie, braniem do rąk zabawek o różnych kształtach i fakturach. Może powodować odmowę próbowania potraw o nowym smaku i konsystencji. Dzieci z obronnością dotykową ograniczają swoje doświadczenia eksploracyjne i poznawcze. Wtórnie wpływa to na ich obraz siebie.

Od wieku niemowlęcego po dorosłość przyjemność płynąca z dotykania przedmiotów, manipulowania nimi, wykonywania prac z ich użyciem (np. szycie, gotowanie czy majsterkowanie) jest ważna dla kształtowania

65