— spowodowane niewłaściwym i zbędnym przemieszczaniem się pracow.
ników oraz wykonywaniem niepotrzebnych czynności,
— z tytułu produkcji wybrakowanej.
Ponadto wdrożenie filozofii just in time jest możliwe tylko wówczas, gdy czas dostawy jest dłuższy od czasu realizacji procesu, ponieważ jedynie w takiej sytuacji istnieje możliwość produkcji na zamówienie, a więc i planowanie pro. dukcji może opierać się na zamówieniach wpływających do firmy. W przeciw. nej sytuacji zachodzi konieczność utrzymywania zapasów dóbr finalnych części oraz podzespołów, a to wiąże się z określonym ryzykiem.
Przed podjęciem decyzji o wprowadzeniu przez przedsiębiorstwo systemu just in time należy rozważyć jej zasadność. Warto zadać sobie pytanie, czy just in time jest właściwą strategią dla danego przedsiębiorstwa działającego w określonych warunkach rynkowych oraz w którym segmencie rynku powinno się ją zastosować. Istotne jest również, jaki poziom obsługi klienta chcemy za-pewnie w poszczególnych segmentach rynku oraz w jaki sposób i za pomocą jakich narzędzi będziemy mierzyć efekty działania systemu.
4.3. Etapy wdrażania systemu just in time
Wprowadzenie systemu just in time jest przedsięwzięciem bardzo kosztownym, dlatego należy rozważyć czy korzyści z jego zastosowania zrekompensują ogromne koszty jego wdrożenia. W tym celu należy przeprowadzić badania dotyczące konkurencji na danym rynku. Należy zbadać jej nasilenie i strategię, aby stwierdzić czy nie istnieją tańsze sposoby poprawienia pozycji rynkowej firmy. Trzeba też ustalić czy system just in time będzie pasował do obecnych i długookresowych planów przedsiębiorstwa. Warto przy tym pamiętać, że system ten jest najbardziej przydatny dla przedsiębiorstw produkujących wyroby o bardzo dużym stopniu zaawansowania technologicznego, gdzie możliwe jest standaryzowanie produkcji. Wymaga on również stosunkowo stabilnego popytu na produkty przedsiębiorstwa.
Kiedy przedsiębiorstwo jest już organizacyjnie przygotowane do przyjęcia systemu just in time można rozpocząć powolne wdrażanie. Powinno się to odbywać stopniowo, z zachowaniem określonej kolejności. Etapy wdrażania podaje rys. 15.
Stopniowa likwidacja wahań w wielkości dziennej produkcji Wprowadzanie standardowych kontenerów ułatwiających stabilność produkcji
Skracanie czasu przestrajania maszyn na liniach produkcyjnych
Stopniowe rozszerzanie systemu na wcześniejsze ogniwa produkcji Skracanie długości cykli produkcji i dostosowanie ich do ostatniego ogniwa
Przenoszenie zapasów z magazynu na teren fabryki, umieszczanie przy stanowiskach pracy i stopniowe redukowanie
Rozszerzanie systemu na dostawców: zobowiązanie dostawców do dostarczania przesyłek kilka razy dziennie Stopniowa likwidacja zapasów materiałów, części i komponentów otrzymywanych od nich
Rys. 15. Etapy wdrażania systemu just in time
Rozpoczyna się od ostatniego ogniwa produkcyjnego. Powinno się dążyć do stopniowej likwidacji wahań w wielkości dziennej produkcji, wprowadzać standardowe kontenery ułatwiające stabilność produkcji, skracać czas przestrajania maszyn na liniach produkcyjnych.
W dalszej kolejności system powinien stopniowo być rozszerzany na wcześniejsze ogniwa produkcji. Wówczas dąży się do skracania długości cykli produkcji i dostosowania ich do ostatniego ogniwa. Zapasy są przenoszone z magazynu na teren fabryki, umieszczane przy stanowiskach pracy i stopniowo redukowane. Dopiero w końcowej fazie wprowadzania system jest rozszerzany na dostawców. Wynika to z konieczności uprzedniej stabilizacji zamówień producenta. Likwiduje się również stopniowo zapasy materiałów, części i komponentów otrzymywanych od nich. Ważne jest, aby udzielać dostawcom pomocy
83