mity038 (2)

78 Gross Raden

IX lub początku X do początku XI w. Po pożarze sanktuarium zostało prawdopodobnie przeniesione na wyspę (obecnie połączoną z lądem), kilkadziesiąt metrów na północny zachód od pierwotnej osady, na teren niedużego grodu o charakterze raczej kultowym niż mieszkalnym. Śladów posągów i innych przedmiotów kultu jak dotąd nie odkryto. Świątynia w Gross Raden należy do najlepiej i w sposób planowy zbadanych pogańskich sanktuariów Słowian połabskich; mógł to być ośrodek kultowy plemienia Warnów, należących do Związku Obodrzyckiego. Źródła pisane całkowicie milczą o kulcie u Warnów. -Schuldt; W. Łosiński, SSS VIII, 1,1991,176-179.

H

Helgunda - zob. Walter i Helgunda.

Hennil - rzekome bóstwo Słowian połabskich. Thietmar (VII, 69), ponarzekawszy na przeżytki pogaństwa w niedalekich od siebie okolicach (nie wiadomo, czy miał na myśli ludność niemiecką czy słowiańską): „Tamtejsi mieszkańcy rzadko chodzą do kościoła i nie stoją wcale o odwiedziny ich pasterzy. Własnych, domowych czczą bogów i składają im ofiary w nadziei, iż wielkiej od nich doznają pomocy", dodał: „Słyszałem również o pewnej lasce, przy której wierzchołku znajdowała się ręka trzymająca żelazny pierścień. Laskę tę obnosił po wszystkich domach jeden pasterz ze wsi, w której się znajdowała, i z takim zwracał się do niej pozdrowieniem za każdym razem, kiedy przestępował próg domu: «Czuwaj, Hennilu, czuwaj!» - taką bowiem nazwę nosiła owa laska w gwarze wieśniaczej. I ucztowali potem ludzie w pełni rozkoszy, mniemając w swej głupocie, iż są bezpieczni pod opieką owej laski". Nie wiadomo, czy chodziło o rodzaj fetysza -zwykłą laskę czy kij pasterski, czy też wieśniacy uważali ten przedmiot za bóstwo o imieniu Hennil. Nazwę Hennil próbowano bez powodzenia wyprowadzać z języka słowiańskiego, a nawet znajdowano analogię w postaci rzekomego boga pasterzy u Czechów i Serbów: Honidlo, Honilo, Gonidlo, łączono z polskim „hejnałem", ale także uważano, że Hennil jest zdrobnieniem od Henno-Odyna, boga śmierci oraz budzącego się światła i wiosny u Germanów.

Hieronim ze Strydonu, św. (ok. 347-419) - jeden z najwybitniejszych Ojców Kościoła, autor wielu pism i przekładu Pisma Świętego