Nartowska Różnice indywidualne0032

mówimy”. Tego rodzaju odpowiedź nie naświetla tych spraw, o które nam chodzi. Należy wyjść od konkretnej sytuacji, która warunkuje reakcję dorosłego i na tej podstawie prowadzić rozmowę tak, aby uzyskać dane có do pewnych cech osobowości lub stosunków między dorosłymi bądź na temat stylu wychowania. Na przykład omawiając rozwój ruchowy dziecka i jego osiągnięcia w zakresie samoobsługi możemy zapytać: „Kto w domu przywiązuje wagę do tego, aby dziecko jadło samodzielnie?”, a następnie dowiedzieć się, czy osoba ta wykazuje przy tym konsekwencję i czy innych sprawach również cechuje ją konsekwentne postępowanie, jakie to są sprawy, w jaki sposób egzekwuje swoje wymagania i jakie jest stanowisko innych członków rodziny w tych sprawach. Jakie stanowisko przyjmuje matka przy ewentualnych dyskusjach na tematy wychowawcze i czy prezentuje poglądy zgodne czy odmienne?

Okazją do analogicznych rozmów dostarczających Charakterystyki dorosłych, stosunków między nimi i dających obraz postępowania wychowawczego mogą być takie problemy, jak aktywność ruchowa i werbalna dziecka, samodzielność nie %lko w samoobsłudze, ale i w zabawie, w kontaktach z rówieśnikami, jego aktywność twórcza itp. Omawiając każdą z tych spraw możemy tak pokierować rozmową, aby poznać bliżej stanowisko matki, , jej ocenę postępowania i wpływów innych członków rodziny. Musimy przy tym zdawać ( sobie sprawę, że jest to ocena subiektywna, która nie zawsze odzwierciedla stan faktyczny, lecz że tak widzi swych najbliższych matka (pomijam tu świadomą chęć' wprowadzenia- nauczyciela w błąd). W niektó-

ryeh przypadkach musimy skonfrontować dane budzące wątpliwości, w rozmowie z innymi członkami rodziny. Najczęściej korzystamy wtedy z różnych okazji, tak aby nasze postępowa-, nie było jak najbardziej naturalne i nie wzbu-

1    dzało podejrzenia,' że matce nie wierzymy lub t że sprawdzamy to, co ona mówiła. Te dopełniające rozmowy są często źródłem nowych informacji i nowego spojrzenia na te same problemy,

;■ a więc Wzbogacają naszą wiedzę o dziecku i jego rodzinie.

-'"Po zakończeniu rozmowy, której jak wiadomo nie zapisujemy przy matce, jedynie robimy krótkie notatki, należy napisać dokładne, upo-[ rządkowane sprawozdanie. Powinno być ono za-

2    kończone podsumowaniem i sformułowaniem wńiosków dotyczących dalszej pracy z dziec-

f- kiem.    ■ . ......’    ¹    ' ^Ł]

Podsumowanie wywiadu powinno zawierać:

1. Odpowiedź na pytania, jakie postawił sobie nauczyciel przed przystąpieniem do wywiadu. Jeżeli, na przykład, nauczyciel zaobserwował w przedszkolu pewne formy zachowania się dziecka, które uważa za niekorzystne z punktu widzenia jego dalszego rozwoju lub które dezorganizują pracę w grupie, powinien wi podsumowaniu napisać, czy te formy zachowania występują w domu, czy w innych środowiskach i jaka jest ich przyczyna. Analogicznie, ; gdy ńa przykład stwierdza się u dziecka trudności w wykonywaniu określonych czynności lub drobne nawet opóźnienia w rozwoju (globalne lub parcjalne) w podsumowaniu należy podać, |. jakie osiągnięcia lub braki obserwują rodzice w domu i jakie były bądź są ich działania stymulujące rozwój w danym zakresie oraz ewentualne przyczyny niedoborów rozwojowych głów-

67