Nartowska Różnice indywidualne0047

wnętrznymi,, takimi jak miejsce zabawy lub., wy* magańia .dorosłych. -Ruchliwość i małego, dziecka pozornie czasem nieproduktywna, z biegiem czasu zręmipjsza się. Związane jest ta z dojrzewaniem układdfńeśwoWego i^! wzrastania; jego^-siły i od* pornośei. Do końca wieku przedszkolnego w spon-tańićznej aktywności dziecka przeważają jednak zabawy ruchowe-: wynikające z potrzeby ruchu. Na tym tle wyraźnie wyróżniają- się dwa typy dzieci: nadruchłiwe i oźmtóejszonej rućhliiitości. Dzieci¹ nadruchliwe w trakcie zabaw ruchowych są w swoim żywiole, wykonują znacznie Więcej ruchów niż wymaga tego określona zabawa, przez co nierzadko dezorganizują jej przebieg lub nie osiągają 'tych rezultatów, jakie mogłyby osiągnąć. Często tiawią się w sposób chotycztty, biegają, skaczą, co chwilę zmieniają sposób poruszania się, a przede Wszystkim wolą ten rodzaj zabawy niż zorganizowaną, uporządkowaną aktywność ruchoWą. W zabawach wymagających pewnej precyzji, takich jak rzucanie lub łapanie piłki, trafianie do celu, chodzenie po równoważni, popełniają błędy i niezręczności na skutek nadmiernego pośpiechu, niecierpliwości i niedokładności. Skutkiem tego robią wrażenie mniej zręcznych niż są w rzeczywistości. Ich ruchy bywają gWał-towne, niewyważone¹ i charakteryzuje je^: duże napięcie mięśniowe, gdyż' ógólhej¹ ńadrućłiliWości często towarzyszy ogólne nadmierne pobudzenie. Bywa ono również przyczyną ogromnej hałaśliwości tych dzieci; przejęte zabawą |łóśnp krzyczą, nawołują i dopingują kolegów bądź wydają okrzyki radości lub gniewu. Ten lub" zbliżony obraz zachowania się dzieci, obserwowany nie tylko w zabawach ruchowych, pozwala przypuszczać, że mamy do czynienia z zaburzeniami-dynamiki procesSw nerwowych o charakterze had-

pobudliwości!:'    żeżabaWd

¹ ruchowa ''jest    ' #ytua’<! ją*- pobudzającą

dziecko,' które*'przy innych zajęciach reguluje w sposób pró <vidło\yy' swoje reakcje. W tych przy-* padkach nakreślenie Wyraźnej granicy między zaburzeniami st' indywidualnymi cechami

szczególnie w

wieku' ^'fi^dśktólhyMI¹ • Dóświadcżćnfe* = • jednak uczy/* ze’ u' dzieci’¹ ‘nadrudhiiwych,' a^:przy 'tym pó-* hddlii^eh^!,t,,feh^jd^;iiSlMe^:/-^;’piżó#^!'^f;^* dla 'otoczenia, znacznie łatwiej i szybciej niż u dztóbi' 'żpi-^lidiyśidhyćh^doóbMżi do poważnych zŚktóeeA-TCffibd^ąmićzu^tt.¹ w do utrwalenia niewłaściwych reakcji^; i sposobów zachowania, bo-wiem dorośli najczęściej przyjmują wobec tych dzieci niewłaściwe^: postawy wychowawcze. Wspo-fhlrikliśmy '    ' ty m, mówiąc i o 'czynnościach

samoobsługowych dzieci riadaktywnych, że wymagają one kontroli i zewnętrznej regulacji ich zachowania poprzez właściwą organizację i Mero-* wanie ich aktywnością ruchową.

Dzieci o zmniejszonej ogólnej ruchliwości unikają zabaw ruchowych lub uczestniczą w nich jakby „na marginesie”, nie czerpiąc radości* z tego typu aktywności. Skłaniane ,przez dorosłych do biegania, skakania, do wspólnych gier, robią wra¹-żeitie zalęknionych bądź znudzonych. |

Część * wśród nich to dzieci, które i^{s !}W innych obszarach działalności wykazują małą aktywność. Wymagają ciągłej stymulacji do działania, zachęty,¹ a nawet pewnego nacisku. Są to dzieci najmniej licznie reprezentowane w grupie przedszkolnej na każdym poziomie wieku. Większość dzieci* o zmniejszonej ruchliwości to dzieci nie-itateief nfcpćwiiS siebie, lękliwe, nadwrażliwe, Uhikajśąef ttióśpókojiiej atmosfery,- która zwykle towarzyszy zabawom- ruehowym, szczególnie

99