86 4. Rozkład sił na gwincie
Jeśli szerokość powierzchni styku (S—d0)/2 jest mała w porównaniu ze średnim promieniem styku, to dla uproszczenia obliczeń można przyjmować promień tarcia równy średniemu promieniowi styku
rt =
(4.15)
Całkowity moment z uwzględnieniem oporów tarcia łba śruby lub nakrętki o powierzchnię elementu łączonego wyraża wzór
(4.16)
Mc=Mt + Ms.
W niesamohamownych połączeniach śrubowych istnieje możliwość zamiany ruchu obrotowego na ruch postępowy, jak również zamiany ruchu postępowego na obrotowy.
Przy zamianie ruchu obrotowego na postępowy, praca włożona na drodze jednego pełnego obrotu jest równa Lw — 2nMs, zaś praca uzyskana Lu=QPh, gdzie Ph=nds tgy.
Z powyższej zależności oraz z równania (4.12) otrzymujemy wzór określający sprawność gwintu
_ Lu _ QPh _ Qnd,tgy _ tgy_ „
V Lw 2 iM,' 2n 0,5d,Qtg(y+e') tg(y+e') - 1 * ’
Przebieg zmiany sprawności w zależności od kąta wzniosu gwintu y, dla gwintu trapezowego symetrycznego o kącie boku ar=15° przy różnych współczynnikach tarcia /u przedstawiono na rys. 5.1.
Rys. 5.1. Sprawność gwintu
gwnt o zarysie trapezowym (a, = 3*
gwint o zarysie trójkątnym U, = 30ai