Obraz (1285)

Politykę pieniężną generalnie można podzielić według charakteru, terminu i sposobu oddziaływania na:

ji - politykę ustrojową - regulującą w ramach danego ustroju walutowego stosunki między walutą krajową a walutami obcymi, a w ramach ustroju pieniężnego - sposób zaopatrywania gospodarki w pieniądz, kontrolę systemu bankowego;

politykę procesową - kombinację celów i środków, wykorzystywanych dla sterowania procesem gospodarowania pieniądzem.

Y    Powyższe rodzaje polityki pieniężnej wymagają stosowania odrębnych

/\ narzędzi. Stąd w zależności od \ (1) rodzaju polityki pieniężnej można ^wyróżnić następujące rodzaje wykorzystywanych narzędzi:

narzędzia polityki ustrojowej - ogół aktów prawnych regulujących systematycznie i długofalowo ramowe warunki prowadzenia polityki pieniężnej procesowej, pieniężne aspekty stosunków gospodarczych z zagranicą oraz działalność banków,

narzędzia polityki procesowej - zestaw instrumentów sterujących procesem go spodai'o wania pieniądzem (kształtowaniem relacji pomiędzy popytem na pieniądz i podażą pieniądza), wykorzystywany w ramach systemowych, tworzonych przez ustrojową politykę pieniężną.

Przedmiotem niniejszego opracowania będą głównie instrumenty procesowej polityki pieniężnej, gdyż ich stosowanie stanowi najważniejszy i najbardziej dynamiczny przejaw stosowania polityki pieniężnej w danym kraju.

Wykorzystując do klasyfikacji kryterium (2) możliwości zakłócania przez instrument funkcjonowania mechanizmu rynkowego (pozycji banku centralnego względeijr banków komercyjnych), można wyróżnić¹:

instrumenty administracyjne (dyryżystyczne) - narzędzia, których stosowanie wyłącza lub ogranicza działanie mechanizmu rynkowego; ich stosowanie polega na wykorzystywaniu uprawnień banku centralnego jako organu państwa do odgórnego narzucania bankom (i innym podmiotom) swojej woli w formie aktów prawnych; powodują one przede wszystkim zmiany w bilansach banków komercyjnych;

instrumenty rynkowe - narzędzia, których używanie przez bank centralny nie powoduje zachwiania funkcjonowania mechanizmu

7

1

Podział ten był utożsamiany z archaicznym już podziałem instrumentów polityki pieniężnej na instrumenty oddziałujące bezpośrednio lub pośrednio na wielkość kredytu.