P1120407 resize

18 OKOIOA

18 OKOIOA

* S»ob_u lur    *

po:

(na cmentarzy

dL C/ ■

otou cmyiuUk^w decydujących

ps> 4 Jlfoau n k 6w    społecznych.    |

tka swa stosunkowo bąrdao du4y obs*« _r    ■

be Jcdnolitr — - ^J - '    “    — •—

ti k^Utury

■berdso d\i4y ob^"

o csym 4wt«dcaą cbocietby wydal .    n%

Rocwój całok-srt.iltu życia »pol«c_ŁIl?ⁿ® <io-zdolnych regtonelnycb grup praoblc^?**⁰^^ ■Jąlym pnex kulturą *użyck» ^tr°«hą J^łcorzomi^atz^. Zróżnicor⁰*^ odbicie i n« cmentarzyskach. Wyruża cb tych obsektbw. czy lei P°»c«egbInv*K To regionalne zróżnicowanie moie by6 _w*^r°^ ^rt Wierach w 4ycio pougrobowe i *w?^U • ^all>0    niejednakowym Praeblil

arcaycł^nii    terenach. Mol

¹    «**up kulturę

stosunkowo antę zróżnicowanie _gr^

•trony motoa wskaxa6 —r-rr charakteryzuje doeyt duża jednolito^ w wyp_D

iwl wtedy t^s?J sytuacji I w obrąbie jednego że występów wyposaż pnie grobów jednolitością) . tylko najniezbądniej rok społeczną zmarłego za życia.

■ j ■ wias zeza ozdób meta rmzps htit nii szat. potwi

Jedynie w wypadku niektórych z tej ostatniej Jednolitością pod wzglądem wyposażenia gro— gdy wckmlemy pod uwagą wyatępo-ist ceramiką, jak np. pacior-wyglądu grobów, jak to ilu-zwyczaj ach pogrzebowych, terr i*zach mogą fc»y^ wcale lub bardzo nie-nie stosunkami spolecznyinL tualne wnioski wysuniątc w* wyniku analizy . m dotyczące tych stosunków mogą byó niepraw-

lecana ostrożność, żeby te zagad-ientar zymka** -

meta

licach

Istnieją przypuszczenia przedmioty metalowe.

W ystąpowa nie • które mogły cząśc Iowo tą

lotów metalowych różnicuj*

idocznl

p» a ce w gro stano

sugestii

Z drugiej strony spotykamy sic z krańcowo różnym mniemaniem*¹, że na terenie Polski południowej należy raczej brać pod uwagę wyposażenie w metale, a nie ceramikę, której występowanie w grobie może być bardziej skonwencjonalizowane. W świetle przytoczonych poprzednio sugestii. które wydają się posiadać wiele racji, trudno przyjąć w pełni to przypuszczenie. Powstaje zresztą wtedy dalszo zagadnienie treści tej konwencji, czy i w Jakim stopniu mogła ona być wyrazem stosunków społeczno-gospodarczych. Nie może ono również odnosić się do całego terenu Polski południowej, gdyż na dużej ilości cmentarzysk tego obszaru (np. Śląsk środkowy) obserwujemy pewną współzależność w występowaniu w grobach ceramiki i przedmiotów metalowych*⁵ (tab. I). Do dużej części jednak cmentarzysk Polski południowej, cechujących się pewną jednolitością wyposażenia grobów, zastosowanie tych sugestii wydaje się być częściowo uzasadnione Jednakże tylko groby o wyraźnie bogatym wyposażeniu w przedmioty metalowe mogą być uznane ewentualnie za należące do osób o znaczniejszej pozycji majątkowej czy społecznej. Byłoby schematycznym uproszczeniem uznawać groby, które posiadają jedną czy kilka ozdób z brązu, mogących stanowić jakąś niezbędną część stroju, ca należąca do osób zamożniejszych, czy też znaczniejszych od tych. które są takich przedmiotów pozbawione. Tym bardziej jeżeli nie posiadają innych cech. pozwalających zakwalifikować je do tej grupy. Nie jest jednak naszym celem rozstrzygać o słuszności tych krańcowo różnych sądów. Trzeba tylko zwrócić uwagę na to, że powstały one, jak można przypuszczać, na podstawie znajomości tego samego materiału źródłowego. Świadczy to zarówno o dużych trudnościach, jakie napotykają badacze przy próbach interpretacji materiału archeologicznego w zakresie stosunków społecznych, jak również o dosyć dużej nieraz dowolności opartej na subiektywnych domniemaniach.

Obok uwzględniania wpływu różnic wierzeniowych na niejednolite wyposażenie grobów należy się również liczyć i z różnorodnym w poszczególnych grupach plemion kultury łużyckiej stanem rozwoju społeczno-gospodarczego. Źródłowy materiał archeologiczny, pochodzący z cmentarzysk. nie pozwala na rozróżnienie, z którą z dwóch możliwości mamy do czynienia. Trudno więc ustalić, co w wyposażeniu grobowym jest rezultatem niwelującego działania panujących wierzeń i zwyczajów pogrzebowych, a co odzwierciedleniem pozycji społecznej czy majątkowej zmarłych osobników. Z tych też m. In. powodów przy interpretacji cmenta-

•* G e d U ©JX cii., s. 14

" Gc d Iga. Badanie zespołu stanowisk.... s. 78.