Podręcznik Zaręby6

Rozdział 1

Środowisko a turystyka 1.1. Turystyka w pułapce

Działalność gospodarcza człowieka okazałaby się mało opłacalna, gdyby Matka Natura wystawiała rachunki za użytkowanie jej zasobów. Według obliczeń amerykańskich specjalistów (tab. 1). całkowita wartość wyprodukowanych towarów i świadczonych przez ludzi usług w skali roku (mierzona produktem narodowym brutto) jest prawie dwukrotnie mniejsza od wartości użytków z przyrody. Specjaliści wyliczyli, że człowiek powinien płacić 33 mld USD rocznie za korzystanie z różnych elementów środowiska przyrodniczego.

Tabela 1. Wartość usług dostarczanych przez przyrodę

Zasoby przyrody	Wartość usług w USD/ha/rok	Wartość usług w mld USD/roku
Łąki	232	0,906
Lasy	969	4,706
Tereny podmokłe	14 785	4,879
Pola uprawne	92	0,128
Rzeki i jeziora	8 498	1,700
Otwarte oceany	252	8,381
Wybrzeża	4 052	12.568
- ujścia rzek	22 832
- rafy koralowe	6 075
- szelf	1 610
- trawa morska, glony	19 004
Razem		33,268

Źródło: Costanza R.. d'Arge R., R. de Groot, Farber S., Grasso M., Hannon B., Limburg K., Naeem S., O Neill R.V., Paruselo J._t Raskin R.G.. Sutton P., M. van den Belt. The value of ihe world's ecosystem sen/ices and natural Capital, ..Naturę” 15 V 1997.

Ze wszystkich wymienionych tu dóbr przyrody, którymi są: rzeki, jeziora, morza, łąki, lasy, pola, rafy koralowe, bez umiaru korzystają organizatorzy i uczestnicy turystyki. Bez tych zasobów gospodarka turystyczna nie miałaby racji bytu. One stanowią często rdzeń produktu turystycznego, a także decydują o wartości i atrakcyj-

11