262
Razdzicri IX. Analiza e/Wtymofct-
fikują projekty w następujące kategorie i odpowiednio w każdej kategorii 114 j kapitałowe analizują odmiennie [Brigham. 1997, str. 57]:
1. Zastąpienie aktywu takim samym środkiem trwałym. W pierwszej
rii projektów mieszczą się inwestycje związane z odtworzeniem zniszcjh. go aktywu. Tego typu proste decyzje są zazwyczaj podejmowane bezpoujTj przeprowadzania złożonej analizy.
2. Zastąpienie aktywu związane z redukcją kosztu. Druga grupa inwestycji^; muje nakłady związane z wymianą przestarzałego, ale funkcjonującego^ dzenia lub maszyny. Przedsiębiorstwo ponosi więc dodatkowe nakłady «fj zmniejszenia kosztów robocizny, materiałów czy energii. Decyzje te zemJ du na swój charakter wymagają znacznie pogłębionej analizy.
3. Ekspansja istniejących produktów oraz ekspansja na istniejących rytu W tej kategorii mieszczą się nakłady ponoszone na zwiększenie prodąJ wytwarzanych już wyrobów, a także zwiększenie udziału w rynkach,mb! rych firma jest już obecna. Decyzje, które grupa ta obejmuje, są oczyiJ znacznie bardziej niż poprzednie złożone. Konieczna staje się więcbsfc szczegółowa analiza, a decyzja odnośnie do podjęcia projektu zapada». kle na wysokim szczeblu.
4. Ekspansja nowych produktów i ekspansja na nowych rynkach. Dera te mają charakter strategiczny, gdyż mogą pociągać olbrzymie naik w długich przedziałach czasowych i wpływać na zmianę charakterupns siębiorstwa. Proces decyzyjny w tym przypadku będzie poprzedzi** zwykle szczegółową analizą, a ostateczna decyzja będzie wkompeer zarządu firmy.
5. Projekty związane ze środowiskiem naturalnym lub bezpieczeństwa:-obowiązkowe inwestycje nie przynoszą zysków. Traktowanie ich atol wielkości nakładów, których poniesienia wymagają — małe projekty t» wane są jak kategoria 1, większe jak kategoria 2 itd.
6. Inne. W tej kategorii mieszczą się projekty nie ujęte w poprzednich. i« np. budowa biurowca, parkingu czy kupno samochodu dla dyrekcji. Ti* w grupie piątej szczegółowość analizy zależy od wielkości inwestycji. Ogólnie można stwierdzić, że decyzje związane z zastąpieniem zniszcatS
aktywów wymagają stosunkowo prostych wyliczeń. Bardziej szczegółowi* za wymagana jest w przypadku projektów dotyczących redukcji kosztowej ekspansji na dotychczasowych rynkach zbytu. Szczególnie staranne hadw* nieczne są w przypadku prób ekspansji na nowe rynki. W ramach każdej ta* rii, projekty dzielone są ze względu na wielkość - generalnie im większych^' dów inwestycja wymaga, tym bardziej szczegółowa analiza będzie ią iM'r*r ła i na tym wyższym szczeblu decyzja będzie zapadać.