Obraz (2872)

WPROWADZENIE DO MAKROEKONOMII I RACHUNKU DOCHODU NARODOWEGO

Makroekonomia to nauka obejmująca całość zagadnień gospodarki, to ekonomia dużej skali. Analiza makroekonomiczna bada całą gospodarkę na podstawę wyodrębnionych kluczowych elementów danego zagadnienia. Celowe uproszczenie rzeczywistości ma na celu zwiększenie operacyjności analizy oraz pozwala na uchwycenie wszystkich istotnych zjawisk ekonomicznych. Makroekonomia zajmuje się powiązaniami między różnymi elementami gospodarki.

Podstawowe obszary problemowe makroekonomii:

•    Bezrobocie,

•    Inflacja,

•    Wzrost gospodarczy,

•    Polityka makroekonomiczna.

Ekonomiści by wyjaśniać wahania gospodarcze konstruują modele makroekonomiczne, czyli uproszczone opisy zachowań i wzajemnych zależności między konsumentami i firmami. Inflacja i bezrobocie to dwie najbardziej widoczne oznaki stanu gospodarki państwa.

Inflacja ma miejsce wtedy, gdy trwały wzrost cen wielu towarów i usług nie jest równoważony spadkiem cen innych dóbr i usług.

Stopa inflacji to procentowa trwała zmiana (przyrost) ogólnego poziomu cen dóbr i usług w kolejnych okresach czasu. Upraszczając, inflacja to wzrost ilości pieniędzy w obiegu, w stopniu większym niż przyrost masy towarowej. Pomiar inflacji dokonuje się rejestrując zmiany siły nabywczej pieniądza. Można dokonać tego dwoma sposobami:

1.    Konstruując na podstawie bezpośrednich danych indeksy cen towarów konsumpcyjnych,

2.    Dokonując deflacji wartości nominalnych poprzez podział ich przez odpowiadające im wartości realne.

Urzędy statystyczne tworzą indeksy cenowe, na bazie obserwacji zmian cen poszczególnych grup towarów (produktów rolnych, przemysłowych, surowców) i przyrównywaniu ich do odpowiadających im cen wybranego roku bazowego.

Indeks cen towarów konsumpcyjnych obejmuje zmiany cen jedynie dóbr konsumpcyjnych. Indeksem o charakterze bardziej ogólnym jest deflator Produktu Krajowego Brutto (PKB), który obejmuje zmiany cen wszystkich wytworzonych wdanym okresie dóbr i usług finalnych.

Z inflacją wiąże się zjawisko bezrobocia. Oba te czynniki łącznie wywołują redystrybucję dochodu narodowego do warstw lepiej sytuowanych, spadek oszczędności, inwestycji, spadek wydajności pracy wywołany spadkiem poziomu płac realnych. Bezrobocie to zjawisko występujące w sytuacji, gdy ludzie poszukujący pracy nie mogą jej z różnych przyczyn otrzymać. Bezrobocie nigdy nie jest równe zeru, a występuje nawet wówczas, gdy gospodarka szybko się rozwija. Pomiar bezrobocia dokonuje się w odniesieniu do wielkości zasobów pracy, czyli wszystkich pracujących i aktywnie poszukujących pracy. Zasób pracy nie obejmuje tych, którzy nie chcą pracować, emerytów oraz młodych jeszcze niepracujących. Stopa bezrobocia to stosunek liczby nie zatrudnionych pracowników do wielkości zasobu pracy.

Cel polityki makroekonomicznej to takie prowadzenie gospodarki, by po zakłóceniach wracała do potencjalnego poziomu PKB, następowało zmniejszenie inflacji, jeśli staje się zbyt wysoka, bezrobocia czy pobudzenie tempa zbyt niskiego wzrostu gospodarczego. Państwo ma do dyspozycji całą gamę narzędzi polityki gospodarczej, za pomocą, których może oddziaływać na zachowanie gospodarki jako całości. To między innymi:

• Wielkość podatków,