skanowanie0020 (60)

Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na bakterie Metody dezynfekcji i sterylizacji. Kontrola procesu sterylizacji

Dekontaminacja Jest procesem prowadzącym do usunięcia lub zniszczenia drobnoustrojów. Do metod dekontaminacji należą: sanityzacja, dezynfekcja i sterylizacja.

Sanityzacja (Sprzątanie) - należy traktować jako zabieg higieniczny polegający na usuwaniu zanieczyszczeń, a wraz z nimi drobnoustrojów.

Dezynfekcja, czyli odkażanie, jest to proces prowadzący do zniszczenia lub usunięcia wegetatywnych form drobnoustrojów (niektóre mogą przeżyć), przeważnie nieniszczący przetrwalników (endospor).

Sterylizacja, czyli wyjaławianie - oznacza proces prowadzący do zniszczenia wszystkich drobnoustrojów (bakterii, grzybów i ich przetrwalników, riketsji, mykoplazm i wirusów) znajdujących się w wyjaławianym materiale lub środowisku.

Antyseptyka: dezynfekcja skóry, błon śluzowych, uszkodzonych tkanek z zastosowaniem preparatów nie działających szkodliwie na tkanki ludzkie.

Aseptyka -oznacza technikę, której celem jest utrzymywanie wszystkich mikroorganizmów poza polem pracy lub obserwacji. Warunków aseptycznych wymaga praca lekarzy, stomatologów, mikrobiologów i farmaceutów.

Ciśnienie	Nadciśnienie	Temperatura
latm.	Oatm.	100° c
1,5 atm.	0,5 atm.	111,7° C
2 atm.	latm.	121,6 °C
3 atm.	2 atm.	133,9 * C

Sterylizacja w autoklawie: Czynnikiem sterylizującym jest nasycona para wodna pod ciśnie-niem, o temperaturze powyżej 100°C, którą uzyskuje się w apa-ratach zwanych autoklawami. W atmosferze czystej pary (wolnej od powietrza) istnieje stała zależność pomiędzy ciśnieniem a temperaturą____

Minimalny czas sterylizacji w temp. 121,6*0 przy nadciśnieniu I atm. wynosi 15 minut, natomiast w temp. 134°C przy nadciśnieniu 2 atm.- 5 minut,

Sterylizacja parowa jest nieząyyedńąfeltosunkowo tanią i ekologicznie czystą metodą stąd też stanowi najbardziej polecany sposób wyjaławiania materiałów.

Metoda ta odgrywa równieżąąjyirążniejsząrolę w unieszkodliwianiu odpadów zakaźnych (utylizacja).

Sterylizacja suchym gorącym powietrzem: W metodzie tej czynnikiem sterylizującym jest suche ciepło o temp. 160—200°C. Wyróżnia się dwa typy sterylizatorów suchyia gorącym powietrzem: z wymuszonym obiegiem powietrza, minimalny czas sterylizacji w 60*C-120 rpińUt, a dla temp. 1800C — 30 minut; aparaty z naturalnym obiegiem powietrza, BwmalWłCzasst9B?feacii, dla temp. 1#0°C wynosi 150 minut, na-tomiast dla temp. 180°C -45 minuL

Sterylizacja tlenkiem etylenu (TE): Tlenek etylenu ma właściwości bakteriobójcze, niszczy formy wegetatywne bakterii, grzyby i DrzeWalniHsteńJ^Sg tlenkiem etylenu przebiega z wykor^staniem czystego TE (100%) lub w mieszaninie TE z hydroksyfreonem Bi|M.oraz.dwutlellilm,węgla (8.5%). Sterylizacja w 100% TE przebiega w podciśnieniu co ogranicza możliwość uwalniana gazu do jśfcęgigwrjsjTa w przypadku nieszczelności systemu. Sterylizacja w mieszaninie TE z innym gazem przebiega w nadciśnieniu i trwa dłużej, jflęęk etylenu jest gazem trującym o działaniu rakotwórczym. Gaz ten ma zdolność przenikania i wnikania w głąb tworzywa. Po skończeniu sterylizacji TE, materiały sterylizowane muszą być poddane procesowi degazacji

Sterylizacja parami formaldehydu Formaldehyd jest gazem niepalnym i niewybuchowym o charak-terystycznym zapachu, łatwo wyczuwalnym już przy niskich stęże-niach.

Sterylizacja za pomocą par tego związku jest bezpieczna i zna-cznie tańsza niż tlenkiem etylenu. Formaldehyd działa powięrzch-niowo, dlatego też przedmioty sterylizowane są gotowe do użytku bez-pośrednio po wyjęciu z aparatu.

Sterylizacja kwasem nadoctowym to sterylizacja mieszaniną kwasu nadoctowego, octowego i nadtlenku wodoru. Działanie bakteriobójcze oparte jest na utlenianiu białek. Roztwory kwasu nadoctowego stosowane są do tzw. dezynfekcji wysokiego stopnia. Sterylizacja ozonem wytwarzanym z tlenu pod wpływem wyładowań elektrycznych przebiega w czasie 30-120 min. w temp. 250° C i wilgotności 75-95 %. Produktem końcowym procesu jest tlen. Ograniczenia zastosowania tej metody związane są z uszkadzaniem niektórych materiałów (lateks, polipropylen), koniecznością przedłużenia sterylizacji materiałów porowatych i degazacji materiałów z poliestru oraz brakiem trwałych opakowań sterylizowanych materiałów

Grupy przedmiotów z którymi stykają się chorzy. W zależności od charakteru kontaktu, postępuje się w różny sposób, np.:

♦    I grupa: przedmioty wysokiego ryzyka przeniesienia zakażenia - narzędzia chirurgiczne, mające bezpośredni kontakt z narząda-mi, tkankami lub jamami ciała, wymagają sterylizacji;

♦    II grupa: przedmioty średniego ryzyka - narzędzia lub urządzenia, ma]ape kontakt z nieuszkodzoną bło-ną śluzową (wzierniki, endoskopy, cewniki, rurki śródtchawicze), poddaje się dezynfekcji; muszą być bowiem wolne od form wege-tatywnych bakterii (w tym prątków gruźlicy) oraz wirusów;

♦    II grupa: przedmioty średniego ryzyka - materiały, mające kontakt z nieuszko-dzoną skórą (aparaty, meble, podstawowy sprzęt szpitalny), któ-rych dotyka chory; wymagają one dokładnego mycia i dezynfekcji.