skanuj0031 (92)

4.5. Podstawy identyfikacji i waloryzacji ekosystemów

4.5. Podstawy identyfikacji i waloryzacji ekosystemów

Przykład sztucznej, ostrej granicy między ekosystemami: zrębem i lasem

ostrychj prostoliniowych granic, odgrywających często rolę barier ekologicznych (Hansson, Fahring i Merrian 1995; Radwan 1998;

Chmielewski 2004). Klasycznym przykładem jest ostra granica między świeżym zrębem i ścianą lasu.

Identyfikacją, charakterystyką, typologią i ekologią zbiorowisk roślinnych zajmuje się nauka o roślinności, czyli fito socjologia. U jej podstaw leży fakt nieprzypadkowego współwystępowania roślin należących do różnych gatunków, tworzących kilku-, kilkunasto- lub wielogatunkowe płaty (fitocenozy)

0    podobnym składzie florystycz-nym w podobnych warunkach siedliskowych, odróżniającym je pod tym względem od innych fitoce-noz. Oprócz składu florystycznego fitocenozę charakteryzuje kilka innych cech, uznawanych przez fitosocjologów za drugorzędne, m.in.: określona różnorodność gatunkowa, wielkość zajmowanej powierzchni (biochory) i produkcja biomasy, swoista fizjonomia, struktura przestrzenna i specyficzna rytmika sezonowa (wynikające z budowy i formy życiowej roślin dominujących w jej składzie) oraz rozliczne związki z siedliskiem, światem zwierząt, grzybów i mikroorganizmów, a także odporność lub wrażliwość na określoną formę antropopresji (Matuszkiewicz 2001).

Fitosocjologiczne

podstawy

typologii

ekosystemów

Każda fitocenoza, jako ekologicznie zorganizowana wspólnota życiowa współ-występujących populacji roślinnych, jest zjawiskiem niepowtarzalnym, podobnie jak niepowtarzalne są osobniki należące do tego samego gatunku. Jednakże na podstawie porównania składu florystycznego fitocenoz oraz ilościowego udziału populacji poszczególnych gatunków można wyróżnić pewne cechy zbiorcze pozwalające na wyodrębnienie typów fitocenoz, a następnie ich pogrupowanie w jednostki wyższego rzędu. W hierarchicznym systemie klasyfikacji zbiorowisk roślinnych, opartym na zasadach formułowanych przez Brauna-Blanaueta (1964)

1    stosowanym m.in. w Polsce, podstawową jednostką typologiczną jest zespół (Ass. g| AssociationJ, powyżej którego kolejnymi kategoriami syntaksonomicznymi są: związek zespołów (Ali. = Alliance), rząd zespołów (0. = Order) i klasa zespołów (Cl. = Class). Każda z tych kategorii ma własne gatunki charakterystyczne, w skład których wchodzą także gatunki charakterystyczne dla wyższego syntaksonu w obrębie klasy.