skanuj0032 (28)

6.5. Usługi towarzyszące 141

kiem było wprowadzenie w 1978 r. w Stanach Zjednoczonych ustawy U.S. Airline Deregulation Act. W 1997 r. podobne przepisy wprowadzono w krajach Unii Europejskiej. Jak uważa S. Wheatcroft [1998, 170], m.in. dzięki zmianom przepisów regulujących funkcjonowanie światowego lotnictwa, w latach 1986-1990 do Egiptu przybyło dwukrotnie więcej turystów.

Mimo szybkiego rozwoju transportu lotniczego, w niektórych regionach świata ważnymi elementami bazy komunikacyjnej są nadal porty morskie wykorzystywane przez statki wycieczkowe (region Morza Karaibskiego oraz Zatoki Meksykańskiej, Morze Śródziemne, Oceania) oraz promy (Morze Bałtyckie, Morze Północne i Morze Śródziemne). Jednym z głównych portów, skąd wypływają statki wycieczkowe, jest Miami na Florydzie. W Europie do głównych portów, skąd rozpoczynają rejsy statki wycieczkowe, należą: Genua i Neapol we Włoszech, Marsylia i Nicea we Francji, Odessa na Ukrainie, Pireus w Grecji i Bergen w Norwegii. Znaczna część statków morskich wykorzystywanych w celach turystycznych należy do linii żeglugowych: Cunard, Royal Viking Linę, Royal Caribbean Cruise Linę i założonej w 1972 r. Camival Cruise Linę, a także do niektórych ogólnoświatowych sieci hotelowych (np. w 1993 r. LTI International Hotels miał 8 statków wycieczkowych, a ITT Sheraton Corp. 4 statki). O tym, że podróże statkami wycieczkowymi są wśród zamożnych turystów coraz bardziej popularne świadczą dane liczbowe: w 1970 r. (roku powstania Royal Caribbean Cruise Linę) tę formę turystyki uprawiało w basenie Morza Karaibskiego i Zatoki Meksykańskiej 500 000 osób, a w 1997 r. już 8,5 min [Roberts 1998]. Warto zauważyć, że w ostatnich latach szczególnie modne są rejsy w rejonie Antarktyki, w których specjalizuje się biuro żeglugowe Abercombie & Kent International.

Termin „komunikacja” obejmuje obok transportu również telekomunikację, dlatego na zakończenie należy wspomnieć, że dla współczesnej turystyki coraz większe znaczenie mają połączenia telefoniczne i telefaksowe (komunikacja telegraficzna i dalekopisowa ma coraz mniejsze znaczenie), a w ostatnich latach również poczta elektroniczna (e-mail). Telekomunikacja odgrywa szczególnie doniosłą rolę we współpracy biur obsługi ruchu turystycznego (np. w związku z rezerwowaniem miejsc hotelowych, biletów lotniczych) oraz dla turystów podróżujących w celach handlowo-służbowych.

6.5. USŁUGI TOWARZYSZĄCE

O. Rogalewski [1974, 63] zalicza do bazy towarzyszącej urządzenia:

•    mające umożliwić turystom korzystanie z walorów turystycznych danego obszaru (np. wyciągi narciarskie),

•    ułatwiające uprawianie turystyki (biura podróży i biura obsługi ruchu turystycznego),

•    rozrywkowe (np. sale wystawowe, kina),